Στις 19 Αυγούστου του 1883 γεννήθηκε η γυναίκα που έμελλε να γίνει μια από τις σπουδαιότερες σχεδιάστριες μόδας στον κόσμο, η Gabrielle Bonheur Chanel ή αλλιώς Coco Chanel.
Πέρασε τα παιδικά της χρόνια στην γαλλική επαρχία μεγαλώνοντας μαζί με τις αδερφές της σε ορφανοτροφείο μετά τον θάνατο της μητέρας τους. Εκεί έμαθε την τέχνη της μοδίστρας, ενώ η μετέπειτα έμπνευσή της στον σχεδιασμό ρούχων είχε αρκετά στοιχεία και από τα απλοϊκά φορέματα των καλογριών με τις οποίες ζούσε.
Φεύγοντας από το ορφανοτροφείο, αρχικά δοκίμασε το ταλέντο της στο τραγούδι τραγουδώντας σε μια τοπική μουσική σκηνή, όπου και της αποδόθηκε το παρατσούκλι «Coco», πιθανόν από το δημοφιλές τραγούδι της εποχής «Qui qu’a vu Coco».
Μια άλλη, λιγότερο πιθανή εκδοχή λέει ότι το παρατσούκλι της δόθηκε λόγω των χλιδάτων πάρτυ που έκανε αργότερα, στα οποία υπήρχε άφθονη κοκαΐνη. Η ίδια ήταν εθισμένη χρήστης μορφίνης, την οποία θεωρούσε ένα «ακίνδυνο παυσίπονο».
Το 1913 συνειδητοποίησε ότι το τραγούδι δεν ήταν για’κείνη και ξεκίνησε τα πρώτα της βήματα στον κόσμο της μόδας ανοίγοντας ένα μικρό μαγαζί με καπέλα και στην πορεία με διάφορα ενδύματα που έφτιαχνε η ίδια. Η μικρή επιχείρηση δεν άργησε να βρει θετική ανταπόκριση, να δημιουργήσει ένα αφοσιωμένο κοινό και να εξελιχθεί σε δύο ακμάζοντα καταστήματα, που απασχολούσαν πάνω από 300 άτομα.
Οι πρωτοπορίες της Coco Chanel που διαμόρφωσαν μια για πάντα την γυναικεία μόδα
Είναι πολλά και σημαντικά τα στοιχεία που το σημερινό γυναικείο ντύσιμο οφείλει στις καινοτομίες της Coco Chanel. Στοιχεία που σήμερα δεν φανταζόμαστε ότι θα μπορούσαν να μην υπάρχουν. Η φιλοσοφία των ρούχων της ανέδειξε την κομψή γυναικεία σιλουέτα με απλές και πρακτικές γραμμές απαλλάσοντάς την από τους βασανιστικούς και περιοριστικούς κορσέδες και τις περιττές υπερβολές.
Η Coco δημιουργούσε ρούχα σε πρακτικό και πιο αθλητικό στυλ, τα οποία ήταν κατά κύριο λόγο φτιαγμένα από jersey, ένα ύφασμα ασυνήθιστο, που χρησιμοποιούταν συνήθως σε αντρικά εσώρουχα.
Η πρωτοποριακή σχεδιάστρια το επέλεξε κυρίως λόγω του χαμηλότερου κόστους του, αλλά και γιατί καθόταν ωραία στο στυλ των ρούχων που δημιουργούσε. Οι δημιουργίες της ήταν κατά κύριο λόγο εμπνευσμένες από το αντρικό ντύσιμο και τις στολές του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Τα ρούχα που σχεδίαζε ήταν αυτά που φορούσε και η ίδια. Απαρνήθηκε τα άβολα ογκώδη φορέματα, τους κορσέδες, τα πολλά μεσοφόρια και τις γούνες και έσπασε το μέχρι τότε κατεστημένο της μόδας δίνοντας στις γυναίκες προνόμια του αντρικού ντυσίματος.
-
-
-
Η Coco Chanel ήταν η πρώτη γυναίκα που φόρεσε παντελόνι και κατάφερε να το καθιερώσει ως ένα πλέον κλασσικό κομμάτι του γυναικείου ντυσίματος.- Εισήγαγε τα twid πλεκτά ταγέρ με σακάκια χωρίς γιακά και κοντή φούστα, που για πρώτη φορά άφηνε ακάλυπτες τις γάμπες.
- Έφερε το casual ντύσιμο στις γυναίκες δημιουργώντας γυναικεία πουλόβερ και πλεκτές ζακέτες, που μέχρι τότε τα φορούσαν μόνο άντρες.
- Εμπνεύστηκε το “μικρό μαύρο φόρεμα“, ένα βασικό κομμάτι της γυναικείας γκαρνταρόμπας από το 1926 μέχρι σήμερα, που ταιριάζει σε κάθε στυλ και σωματότυπο. Πιο κοντό σε μήκος, χωρίς ασφυκτικά στενή μέση και ιδανικό για πρωινές αλλά και βραδινές εμφανίσεις με την προσθήκη αξεσουάρ.
- Αναδιαμόρφωσε τη μόδα και στα καπέλα αφήνοντας πίσω τα μεγάλα και φορτωμένα με στολίδια σχέδια της Belle Epoque. Τα καπέλα της Chanel είναι μικρά, απλά και με στενό γείσο, παρόμοια με τα αντρικά.
- Ήταν εκείνη που έκανε τις γυναικείες πιτζάμες κοινωνικά αποδεκτές και καθιέρωσε το unisex, ανδρόγυνο στυλ.
- Καινοτόμησε και στα κοσμήματα συνδυάζοντας ψεύτικες και αληθινές πέτρες, ενώ στα σχέδιά της επαναλαμβανόταν συχνά το σχήμα της καμέλιας, που ήταν το αγαπημένο της λουλούδι.
- Εισήγαγε την γνωστή καπιτονέ τσάντα με την ξεχωριστή εμφάνιση δέρματος και την αλυσίδα, που σαν υλικό προστέθηκε για πρώτη φορά στα γυναικεία ρούχα και αξεσουάρ.
- Απέρριψε τα ψηλά και άβολα τακούνια και προώθησε τα παπούτσια τύπου «μπαλαρίνες» και τις χαρακτηριστικές δίχρωμες χαμηλοτάκουνες γόβες (μπεζ με μαύρη μύτη).
- Προώθησε επίσης το ethnic και gypsy look με μια σειρά ρούχων επηρρεασμένη από την Ασία και με βασικό αξεσουάρ τα ντραπέ τουρμπάνια.
-
-
- H Chanel ήταν αυτή που εισήγαγε τα κοντά μαλλιά στις γυναίκες, υιοθετώντας αυτό το look η ίδια.
- Προώθησε επίσης το total look, τα παντελόνια καμπάνα, τις καμπαρντίνες, τις πλισέ φούστες και τα πουκάμισα.
- Μια μεγάλη ανατροπή που έκανε άθελά της ήταν ότι έκανε μόδα το μαυρισμένο δέρμα. Μέχρι εκείνη την εποχή το λευκό δέρμα θεωρούταν ελκυστικό και δήλωνε υψηλότερη κοινωνική τάξη, ενώ το μαυρισμένο παρέπεμπε στους αγρότες και χειρωνάκτες που δούλευαν κάτω από τον ήλιο.
Η Coco Chanel απλά γυρνώντας μαυρισμένη από τις διακοπές στην γαλλική Ριβιέρα κατάφερε να ανατρέψει τους κοινωνικούς όρους. Καθώς μετά την βιομηχανική επανάσταση οι εργάτες πλέον δούλευαν σε κλειστούς χώρους, το μαύρισμα συνδέθηκε πλέον με τους πλούσιους, καθώς σήμαινε ότι είχαν χρόνο να καθήσουν και να το αποκτήσουν.
- Τέλος, το 1922 λάνσαρε το πασίγνωστο άρωμα «Chanel No.5», το οποίο ήταν το πρώτο άρωμα στην ιστορία που κυκλοφόρησε από σχεδιαστή ρούχων και μέχρι σήμερα παραμένει το πιο κερδοφόρο προϊόν του οίκου.
Ονομάστηκε «Νο.5» καθώς ήταν το 5ο από τα 10 δείγματα που είχε να διαλέξει και το 5 ήταν ο αγαπημένος της αριθμός. «Όπως κάθε χρόνο παρουσιάζω τις κολεξιόν μου την πέμπτη μέρα του πέμπτου μήνα του έτους, έτσι κι αυτό το άρωμα θα κρατήσει ως όνομα τον αριθμό πέντε. Νομίζω πως θα του φέρει γούρι».
Το επαναστατικό αυτό άρωμα χαρακτήρισε την σύγχρονη γυναίκα, αφήνοντας πίσω τα βαρετά, λουλουδάτα αρώματα της μέχρι τότε εποχής.
«Με ένα μαύρο πουλόβερ και δέκα σειρές μαργαριτάρια, η Σανέλ ξεσήκωσε τη μόδα.» Christian Dior
Το προφίλ της Coco Chanel και η προσωπική ζωή
Το γεγονός ότι μεγάλωσε μέσα σε φτώχεια και δυσκολίες έπαιξε σημαντικό ρόλο τόσο στην τολμηρή και δυναμική προσωπικότητα που διαμόρφωσε μεγαλώνοντας, όσο και στο στυλ και την φιλοσοφία των ρούχων που σχεδίαζε. Από μικρή ένιωσε ότι αυτό που θα την έκανε ανεξάρτητη και δεν θα την ανάγκαζε να εξαρτάται από τον γάμο με έναν πλούσιο άντρα ήταν να βγάζει αρκετά λεφτά η ίδια.
Ήταν δραστήρια και αποφασιστική, πάντα με ένα ψαλίδι στο ένα χέρι και ένα τσιγάρο στο άλλο. Δεν δίσταζε να κριτικάρει έντονα ότι δεν της άρεσε, ενώ επίσης ήταν βαθιά προληπτική (θεωρούσε τυχερό της αριθμό το 5, αγαπημένο χρώμα το μαύρο και δεν αποχωριζόταν τη φιγούρα του λιονταριού που παρέπεμπε στο ζώδιό της).
Η φιγούρα της ήταν αδύνατη και αγορίστικη, με κοντά μαύρα μαλλιά και, παρόλο που δεν ήταν ιδιαίτερα όμορφη, η αίγλη της προσωπικότητάς της την έκανε μια γυναίκα γοητευτική και σαγηνευτική. 
Η Coco Chanel δεν παντρεύτηκε ποτέ, ούτε απέκτησε παιδιά. Από τις ερωτικές της σχέσεις φαίνεται ότι είχε μια προτίμηση στους άντρες που ανήκαν σε υψηλότερες κοινωνικές τάξεις, όπως ο Boy Capel, ο μεγάλος της έρωτας που την εισήγαγε και στην υψηλή κοινωνία, ο Δούκας του Ουέστμινστερ, με τον οποίο έμεινε 10 χρόνια, ένας Ρώσος Δούκας, ο διάσημος συνθέτης Igor Stravinsky και ο Γάλλος σχεδιαστής Paul Iribe.
Σχετίστηκε επίσης και με έναν ανώτερο αξιωματικό της ναζιστικής Γερμανίας, γεγονός που πυροδότησε τις φήμες ότι στρατολογήθηκε και η ίδια ως πράκτορας των ναζί και προκάλεσε την εξορία της στην Ελβετία για 15 χρόνια.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι χρηματοδότησε το διάσημο άρωμα «Chanel No.5» και άλλες δημιουργίες της με χρήματα από περιουσίες Εβραίων, που είχαν κατασχεθεί από τους Ναζί.
Το μοναχικό τέλος της μεγάλης ντίβας της μόδας
Στις αρχές του 1971, μόλις είχε ολοκληρώσει την ανοιξιάτικη κολεξιόν της χρονιάς, η πρωτοποριακή σχεδιάστρια άρχισε να καταρρέει. Ήταν πλέον 87 ετών και ήταν μόνη, χωρίς κάτι να αγαπάει.
Το βράδυ της 9ης Ιανουρίου έκανε μια απογευματινή βόλτα στο Παρίσι και επέστρεψε στο πολυτελές διαμερισμά της στο Hotel Ritz, όπου διέμενε για περισσότερα από 30 χρόνια. Ένιωθε λίγο άρρωστη και έπεσε για ύπνο νωρίς. Το επόμενο πρωί, 10 Ιανουαρίου του 1971, η Coco Chanel «έσβησε» για πάντα.
Αυτό που δεν έσβησε ποτέ μέχρι σήμερα είναι η αίγλη της μοδάτης αυτοκρατορίας που δημιούργησε. Μια αυτοκρατορία κομψότητας και πολυτελούς απλότητας, που ανέτρεψε τα κοινωνικά πρότυπα και άλλαξε ριζικά το ρου της γυναικείας μόδας.
Το περιοδικό TIME την έχει κατατάξει μέσα στους 100 ανθρώπους που άσκησαν την μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο τον 20ο αιώνα και μάλιστα είναι και η μοναδική σχεδιάστρια που μπήκε σε αυτή τη λίστα.
