Αγαπημένο θέαμα μικρών και μεγάλων, το άναμμα των ουράνιων φαναριών έχει πλέον καθιερωθεί σε διάφορα μέρη του κόσμου και συνδέεται τόσο με γιορτές και τοπικές παραδόσεις, όσο και με πιο καθημερινούς εορτασμούς, όπως γάμοι ή γενέθλια.

______________________________

Στην Ελλάδα, το έθιμο φαίνεται να έχει τις αρχές του κάπου τον 19ο αιώνα, όταν στο Λεωνίδιο Αρκαδίας ξεκίνησε η παράδοση να ελευθερώνονται ουράνια φανάρια πάνω από τη θάλασσα κάθε Πάσχα το βράδυ της Ανάστασης.

Στην πόλη του Βόλου έχει γίνει τα τελευταία χρόνια η πιο χαρακτηριστική και αγαπημένη εκδήλωση της περιόδου των Χριστουγέννων και αποτελεί μια συμβολική πράξη αγάπης με φιλανθρωπικό σκοπό.

Πότε και πως ξεκίνησε το έθιμο

Τα ουράνια φανάρια έχουν τις ρίζες τους στην παράδοση της Κίνας και χρονολογούνται από την περίοδο των Εμπόλεμων Βασιλείων, τον 3ο αιώνα π.Χ. Εφευρέτης τους θεωρείται ο στρατηγός Ζούγκε Λιάνγκ, ο οποίος λέγεται ότι όταν είχε περικυκλωθεί από τα εχθρικά στρατεύματα, έβαλε ένα μήνυμα μέσα σε ένα ουράνιο φανάρι για να ζητήσει βοήθεια.

Η αρχική τους χρήση λοιπόν ήταν στους πολέμους για σηματοδότηση και ονομάστηκαν κινέζικα φανάρια ή φανάρια Κονγκμίνγκ (kοngmíng dēng), όπως ήταν και το ψευδώνυμο του στρατηγού.

Στην πορεία άρχισαν να συνδέονται με εορτασμούς, φεστιβάλ και τοπικές παραδόσεις σε διάφορες περιοχές της Ασίας, ενώ το χαρακτηριστικό τους είναι ότι συνοδεύονται από ευχές. Στην Ταϊβάν υπάρχει ετήσιο φεστιβάλ Φαναριών, όπου οι άνθρωποι γράφουν τις ευχές τους πάνω στα φαναράκια πριν τα αφήσουν στον ουρανό.

Ιδιαίτερα δημοφιλή είναι και στην Ταϊλάνδη, όπου τα χρησιμοποιούν σε διάφορους εορτασμούς, αλλά και ως στοιχείο διακόσμησης. Για τους Ταϊλανδούς τα ουράνια φανάρια συμβολίζουν τα προβλήματα και τις ανησυχίες που φεύγουν μακρυά και το «πέταγμά» τους στον ουρανό θεωρείται καλοτυχία.

Κίνδυνοι & νομοθεσίες

Γνωρίζατε ότι σε διάφορες περιοχές του κόσμου έχει απαγορευτεί η χρήση των συγκεκριμένων φαναριών;

Σε Αυστρία, Ισπανία, Βραζιλία, Αργεντινή, Χιλή, Κολομβία, Βιετνάμ και πόλεις της Γερμανίας και των ΗΠΑ απαγορεύεται βάση νόμου όχι μόνο η χρήση τους, αλλά σε πολλές από αυτές και η κατασκευή και η πώλησή τους.

Παρόλο που αποτελεί ένα μαγευτικό θέαμα και μια διαδικασία που απολαμβάνουν μικροί και μεγάλοι, η χρήση των ουράνιων φαναριών εγκυμονεί αρκετούς κινδύνους. Ένα τέτοιο φανάρι μπορεί όταν προσγειωθεί να είναι ακόμα αναμμένο και να δημιουργηθεί κίνδυνος πυρκαγιάς.

Την 1η Ιουλίου του 2013 στην Αγγλία ένα ουράνιο φανάρι προσγειώθηκε σε ένα εργοστάσιο ανακύκλωσης πλαστικού με αποτέλεσμα μια από τις μεγαλύτερες πυρκαγιές όλων των εποχών και ζημιές αξίας εκατομμυρίων.

Τα συρμάτινα απομεινάρια των φαναριών που σκορπίζονται εδώ κι εκεί αποτελούν κίνδυνο για τα ζώα, που μπορεί να τα καταπιούν, ενώ όταν ακόμα γυρίζουν στον αέρα θεωρούνται επικίνδυνα για τα αεροσκάφη.

Κοινοποιήστε
Άννα-Μαρία Κέκια
Πτυχιούχος Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου με έφεση στην έκφραση μέσω του γραπτού λόγου. Στον τομέα της αρθρογραφίας έχω ασχοληθεί τόσο με γενική ειδησεογραφία, πολιτικά και κοινωνικά θέματα, όσο και με φωτορεπορτάζ, στήλες πολιτισμού, κριτικές δίσκων, αφιερώματα και συνεντεύξεις. Λάτρης της ανεξάρτητης και ερευνητικής δημοσιογραφίας με έμφαση στην ιστορία, την ψυχολογία, την εγκληματολογία και την κοινωνιολογία. Παράλληλη και αγαπημένη απασχόληση η τέχνη της φωτογραφίας.