Με το βλέμμα στις πολεμικές επιχειρήσεις στο μέτωπο της Ουκρανίας ο κόσμος κατανοεί τον όλο και μεγαλύτερο ρόλο των Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (ΜΕΑ) στο σύγχρονο πεδίο της μάχης. Τις τελευταίες εβδομάδες βλέπουμε την Ρωσία να χρησιμοποιεί μεγάλους αριθμούς μη επανδρωμένων οχημάτων για να πλήξει την Ουκρανία. Την ίδια στιγμή, η γείτονα Τουρκία έχει αναπτύξει έναν στόλο εκατοντάδων ΜΕΑ που έχουν αποδείξει την αξία τους σε πρόσφατες πολεμικές συγκρούσεις.
Το πρόγραμμα Υπασπιστής ξεκίνησε από φοιτητές διαφόρων ελληνικών Πανεπιστημίων και βασίστηκε στα σχέδια και τις ιδέες του Πέτρου Λάιου.
Το πρόγραμμα στοχεύει στην ανάπτυξη ενός στόλου πολλών εκατοντάδων, ή ακόμα και χιλιάδων, μικρού κόστους Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών, που θα μπορούν ταυτόχρονα να επιτεθούν ως σμήνος στις εχθρικές μονάδες κοντά στην πρώτη γραμμή.
Το αποτέλεσμα του προγράμματος ήταν το ΜΕΑ Hypaspist 1. Πρόκειται για ένα μικρού μεγέθους μη επανδρωμένο αεροσκάφος, που μπορεί να παραχθεί μαζικά με μικρό ανά μονάδα κόστος.
Το αεροσκάφος έχει τρείς εκδόσεις, η κάθε μια με τα δικά της πλεονεκτήματα. Η πρώτη έκδοση είναι ένα μικρού μεγέθους ΜΕΑ, που όμως εξακολουθεί να είναι μεγαλύτερο από τα πολιτικά drones που χρησιμοποιούνται για φωτογραφίσεις. Σύμφωνα με τους τεχνικούς του προγράμματος, το Hypaspist 1A μπορεί να παραχθεί με μεγάλη ευκολία.
Οι υπόλοιπες δύο εκδόσεις φέρουν οπλισμό, ενώ και το μέγεθος τους είναι ελαφρά μεγαλύτερο. Ο οπλισμός της δεύτερης έκδοσης θα είναι ελαφρύς και θα αποτελείται από δύο εκρηκτικούς μηχανισμούς μικρού μεγέθους, που θα αποτελούν απειλή για μη θωρακισμένους στόχους και για θωρακισμένους στόχους με ευάλωτα σημεία (π.χ. τανκς με ανοίγματα στην θωράκιση).
Ο οπλισμός της τρίτης έκδοσης θα είναι βαρύτερος, αλλά θα απαιτηθεί συνεργασία με εξειδικευμένους ειδικούς από το εξωτερικό για την ανάπτυξη του (αν φυσικά γίνει κάποια παραγγελία από τις Ε.Δ. και δοθούν ειδικές άδειες από το ελληνικό δημόσιο).
Τον Μάρτιο του 2022 η διοίκηση της διεπιστημονικής ομάδας άλλαξε χέρια, καθώς ο κ. Λάιος αποφάσισε να επικεντρωθεί σε άλλο τομέα. Παρά τις μέχρι τώρα επιτυχίες, η νέα διοίκηση θα πρέπει να αποδείξει την αξία της μέσα από διαπραγματεύσεις με επιχειρήσεις του συγκεκριμένου τομέα και το ελληνικό δημόσιο. Ταυτόχρονα παρατηρούνται δυσκολίες στην ανάπτυξη μιας αξιόλογης Ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, αν και σε βάθος δεκαετίας η κατάσταση θα μπορούσε να αλλάξει. Αν φυσικά γίνουν συγκεκριμένα βήματα από πλευράς της εκάστοτε κυβέρνησης.
Ένας επιπλέον λόγος που το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα μπορούσε να έχει θετικά αποτελέσματα για τις Ε.Δ. έγκειται στο ότι τα συγκεκριμένα Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη, λόγω του μικρού τους κόστους, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να εκπαιδευτεί το προσωπικό της αεράμυνας. Γεγονός εξαιρετικά σημαντικό έχοντας κατά νου ότι η γείτονα Τουρκία έχει εκατοντάδες ΜΕΑ, που αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για τα νησιά του Αιγαίου και τον Έβρο.