Ένα γνώριμο χαρακτηριστικό του ελληνικού οδικού δικτύου είναι αυτά τα μικρά εικονοστάσια, τα εκκλησάκια του δρόμου, όπως τα λένε πολλοί. Τα συναντά κανείς καθημερινά σε επαρχιακές και εθνικές οδούς, σε χαμένα δρομάκια, στο βουνό ή παραθαλάσσια, σε πόλεις και χωριά.
Κάθε σημείο στο οποίο βρίσκονται αυτά τα εκκλησάκια είναι το σημείο μιας τραγωδίας, ενός τροχαίου δυστυχήματος, που κόστισε σε κάποιον άνθρωπο τη ζωή. Άλλα είναι σημεία κάποιας αυτοκτονίας, του απόγειου της απόγνωσης. Φτιάχνονται λοιπόν στη μνήμη του νεκρού αγαπημένου προσώπου μαρκάροντας το μέρος του πόνου, που μέσα από αυτά μετατρέπεται σε ένα μέρος μνήμης.
Ενθύμια απώλειας και τιμής στολισμένα με λουλούδια, στεφάνια, σκαλιστές λεπτομέρειες ή και τελείως απλά, σιδερένια, με έναν σταυρό στην κορυφή τους και ένα καντηλάκι μέσα. Σε άλλα τα καντηλάκια είναι πάντα αναμμένα από γνωστούς ή και αγνώστους που στέκονται εκεί και θέλουν κάπως να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους για την απώλεια. Ίσως γιατί την έχουν γνωρίσει και οι ίδιοι.
Άλλα παραμένουν σβηστά και σκουριασμένα να αντικατοπτρίζουν ιστορίες ανθρώπων που χάνονται πλέον στο βάθος των χρόνων, ίσως και δεκαετίες πριν. Ξεχασμένα, αλλά ζωντανά εκεί στο σημείο τους, στο σημείο 0, εκεί που τελείωσαν και άρχισαν όλα.
Κάθε τέτοιο εκκλησάκι και τουλάχιστον ένας άνθρωπος σαν όλους εμάς. Πολλοί από αυτούς πολύ νέοι. Ένα ενθύμιο που με την σιωπηλή του έκφραση πόνου ζητάει μια μικρή προσευχή, μια ευχή, μια δεύτερη σκέψη, λέει ένα “πρόσεχε” και ένα “αντίο, θα σε θυμόμαστε”.
Παράλληλα όμως με την ύπαρξή τους ως ενθύμια, τα εκκλησάκια του δρόμου χρησιμεύουν και ως προειδοποιήσεις στους περαστικούς οδηγούς να προσέχουν αυτά τα σημεία, να μην ζήσουν και αυτοί μια αντίστοιχη τραγωδία. Μια υπενθύμιση του κινδύνου, αλλά και ίσως της θνητότητας.
Η Ελλάδα έχει μια μακρά ιστορική παράδοση αναφορικά με το πως τιμάμε ως έθνος τους νεκρούς μας και τα εκκλησάκια του δρόμου είναι ένα χαρακτηριστικό μέρος αυτής της παράδοσης, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Ακόμα και για όσους επιλέγουν να μην πιστεύουν στην θρησκευτική τους διάσταση, δεν παύουν να αποτελούν δυναμικά ενθύμια του ανθρώπινου δράματος και σίγουρα τροφή για σκέψη.
Ευχαριστούμε την @oneiroparsia για την όμορφη φωτογραφία που μας παραχώρησε για το κείμενο.