Ο Θανάσης Κούντριας γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Βόλο. Οι γονείς του είναι και οι δύο γεωπόνοι, οπότε ο επαγγελματικός προσανατολισμός και του ίδιου ήταν μονόδρομος!
Το 1998 τελειώνει τη Γεωπονική σχολή στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης με κατεύθυνση τη φυτοπροστασία. Η εξέλιξη όμως είναι κάτι που τον χαρακτηρίζει και έτσι αποφασίζει να φύγει για τη Γερμανία, οπού και κάνει μεταπτυχιακό στη Μοριακή Βιολογία στο πανεπιστήμιο Humboldt του Βερολίνου και συγκεκριμένα δουλεύοντας έναν ιό της κερασιάς σε μοριακό επίπεδο ανάλυσης.
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα κάνει ένα δεύτερο μεταπτυχιακό (Μ.Β.Α.) στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας στη τμήμα Διοίκηση Επιχειρήσεων με κατεύθυνση το Marketing.
Από το 1994 έχει στην ιδιοκτησία του επιχείρηση εμπορίας γεωργικών εφοδίων και συστημάτων άρδευσης. Το 2004 εντάσσεται ενεργά στο δυναμικό της Αγρομηχανικής Βόλου Α.Ε., στην οποία είναι μέτοχος από το 1997. Από το 2014 είναι πρόεδρος της Αγρομηχανικής Βόλου Α.Ε.
Η εταιρία ασχολείται με σχεδόν το σύνολο των καλλιεργειών του θεσσαλικού πεδίου και συγκεκριμένα με δενδρώδεις καλλιέργειες (μήλο, αχλάδι, κεράσι, ελιά, δαμάσκηνα), με φυτά μεγάλης καλλιέργειας (βαμβάκι, σιτάρι, καλαμπόκι, κριθάρι, ελαιοκράμβη, ηλίανθο), καθώς και με κηπευτικά θερμοκηπίου και υπαίθρια.
Διαθέτει, επίσης, γραφείο μελετών που ασχολείται με όλα τα προγράμματα που αφορούν τους αγρότες (Νέους Γεωργούς, Σχέδια Βελτίωσης, Προγράμματα βιολογικής γεωργίας και μείωσης νιτρορρύπανσης καθώς και προγράμματα ΕΣΠΑ και Αναπτυξιακό Νόμο). Η Εταιρία πέραν του κεντρικού καταστήματος στο Βόλο διαθέτει παραρτήματα σε Βελεστίνο, Λεχώνια και Κανάλια.
Είναι παντρεμένος με την Κατερίνα Βλαχάβα και μαζί έχουν αποκτήσει δύο γιους.
____________________________________
Κύριε Κούντρια, πιστεύετε ότι ενδιαφέρεται η νέα γενιά να ασχοληθεί με τη γη; Τι συμβουλή θα δίνατε εσείς σε ένα νέο αγρότη;
Πολλοί νέοι αγρότες περνάνε από το γραφείο μου, παιδιά που έρχονται με όρεξη και όνειρα να ξεκινήσουν μια νέα καλλιέργεια. Κάποια από αυτά προέρχονται από αγροτικές οικογένειες, ξέρουν το αντικείμενο και στην ουσία είναι μια φυσική συνέχεια των πατεράδων τους. Τα περισσότερα όμως είναι παιδιά που τους αρέσει η γη και θέλουν να ασχοληθούν με τη γεωργία.
Η αγροτική δουλειά δεν είναι εύκολη… για να γίνει κάποιος αγρότης δεν φτάνει να έχει κάποια στρέμματα γης. Η γεωργία είναι ένα πολύ ανταγωνιστικό επάγγελμα και για να ξεκινήσει κάποιος πρέπει να έχει τον απαραίτητο εξοπλισμό, αλλά και τις κατάλληλες γνώσεις.
Έρχονται παιδιά στο γραφείο μου, για να μπουν στο πρόγραμμα νέων γεωργών ή μου λένε ότι θέλουν να νοικιάσουν χωράφια και να μπουν δυναμικά στη παραγωγή. Δεν είναι τόσο απλό όμως, δεν μπορεί ο καθένας να ασχοληθεί με τη γεωργία δυστυχώς. Είναι απίθανο το να έχει κάποιος πέντε στρέμματα δέντρα και να πει ότι θα ασχοληθεί με αυτό και να τα καταφέρει. Όσοι το έκαναν δυστυχώς απογοητεύθηκαν. Όταν ξεκίνησε η κρίση στην Ελλάδα πολλοί μου έλεγαν ότι το δικό μου επάγγελμα δεν θα το αγγίξει, λίγο πολύ όλοι έχουν λίγα στρέμματα γη, θα στραφούν σε αυτά και θα τα αξιοποιήσουν. Τότε υπήρξε και έντονη προώθηση «εναλλακτικών καλλιεργειών», οι οποίες φαίνονταν πάρα πολύ ενδιαφέρουσες και κερδοφόρες, αλλά τελικά αποδείχθηκε λάθος.
Για να ξεκινήσει ένας νέος αγρότης χρειάζεται σωστό μηχανολογικό εξοπλισμό, είναι σημαντικό να έχει όλα τα μηχανήματα και να μπορεί να καλλιεργήσει αυτόνομα τη γη του.
Ποια η είναι η άποψη σας για την εναλλακτική γεωργία;
Το πρόβλημα δεν είναι το προϊόν που θα καλλιεργήσει ένας γεωργός. αλλά η έκταση. Οποιαδήποτε καλλιέργεια και να επιλέξει ένας παραγωγός, συμβατική ή εναλλακτική, για να είναι δυναμικός στον ανταγωνισμό και βιώσιμος θα πρέπει να καλλιεργήσει σε μεγάλη έκταση στρεμμάτων. Τότε μόνο θα πετύχει.
Πριν λίγα χρόνια ξεκίνησαν οι παραγωγοί να μιλάνε για το μύρτιλο, την αρώνια, το ιπποφαές, προϊόντα άγνωστα στη τοπική αγορά. Δεν τα ξέρανε και δεν είχαν πέραση, αλλά στο εξωτερικό τα χρυσοπλήρωναν. Για να βγει όμως στην αγορά του εξωτερικού ένα από αυτά τα προϊόντα, πρέπει ο παραγωγός να έχει πολύ μεγάλες εκτάσεις, ούτως ώστε να μπορεί να καλύψει την αγορά και να έχει τη δυνατότητα να της το προφέρει τη στιγμή που θα του το ζητήσει.
Όταν έχει μια μεγάλη έκταση από οποιαδήποτε προϊόν -ακόμα και το πιο αδιάφορο να είναι– μπορεί να αποδειχθεί ανταγωνιστικός ακόμα και σε μια δύσκολή εμπορική διαδικασία.
Υπήρξε κάποια στιγμή ένας μεγάλος αριθμός παραγωγών που καλλιεργούσε ρίγανη και αρωματικά φυτά. Ξέρετε ποιοι επιβίωσαν; Αυτοί που έβαλαν 1000 – 1500 στρέμματα και έκαναν και την τυποποίηση, και τώρα έχουν βγει στις αγορές του εξωτερικού και πάνε πάρα πολύ καλά. Άλλα για να πετύχει αυτό θέλει μεγάλη έκταση, να έχει τη δυνατότητα να καλύψει ο παραγωγός τόσο μεγάλες αγορές, αλλιώς θα σε πετάξει εκτός παιχνιδιού η ίδια η αγορά.
Μπορούμε να πούμε ότι σήμερα ότι πεθαίνει η γεωργία; Οι επιδοτήσεις τελικά βοηθούν;
Όχι, δεν πεθαίνει η γεωργία, αλλά αργοπεθάνει για τον μικρό παραγωγό. Τα χρόνια που ήμουν στο πανεπιστήμιο θυμάμαι που μας έλεγαν οι καθηγητές ότι το ποσοστό του γεωργικού πληθυσμού σε χώρες της Ευρώπης ήταν 3%, 4%, 5%, ενώ στην Ελλάδα ήταν 24%.
Ξέρετε, έγιναν σοβαρά λάθη όσον αφορά τις κατευθυντήριες πολίτικες από τις εκάστοτε κυβερνήσεις, όσον αφορά το χειρισμό των επιδοτήσεων. Μοίραζαν χρήματα και πριμοδοτούσαν τους πάντες με σκοπό να έχουν ικανοποιημένη μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού, με συνέπεια να παίρνουν οι αγρότες επιδοτήσεις χωρίς να τις αξιοποιούν σωστά.
Στη ουσία δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ σε σοβαρό βαθμό πάνω στην παραγωγή τους. Και αυτό στερούσε από τους αγρότες να πάρουν τις επιδοτήσεις που δικαιούνταν, από αγρότες που ήθελαν να καλλιεργήσουν και δεν είχαν τη δυνατότητα, ούτως ώστε να βοηθηθούν και να μπουν λίγο πιο δυναμικά στο παιχνίδι.
Προφανώς και σήμερα υπάρχουν επιδοτήσεις, αλλά όταν ένας νέος γεωργός παίρνει επιδότηση 20, 30 ευρώ/στρέμμα, ενώ ένας ο παλιός παραγωγός παίρνει ιστορικά δικαιώματα 80, 90 ευρώ/στρέμμα, μόνο και μόνο επειδή κάποτε καλλιεργούσε, δεν μπορούμε να μιλάμε για ισότιμο παιχνίδι.
Οι επιδοτήσεις δεν μοιράζονται ισότιμα ή μοιράζονται και σε ανθρώπους που κανονικά δεν τις δικαιούνται. Στην ουσία αντί να επιδοτούνε τα παιδιά που θέλουν πραγματικά να μπούνε δυναμικά στη γεωργία, επιδοτούν τον καθένα που τυχαίνει να έχει ένα κομμάτι γη από τον γονιό του.
Αν δεν υπάρξει αντικειμενική καταγραφή των αναγκών δεν θα μπορέσει ένας νέος αγρότης να μπει δυναμικά στην αγορά, δεν θα μπορέσει να αγοράσει εξοπλισμό, δε θα μπορέσει να έχει κάποια χρήματα στη τσέπη του για να ξεκινήσει.
Δυστυχώς δεν αξιοποιήσαμε ποτέ σωστά τα κονδύλια που ήρθαν, και ήρθαν σε μεγάλες ποσότητες, στην Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι κοινό μυστικό ότι τα χρήματα απορροφήθηκαν οπουδήποτε αλλού εκτός από τα χωράφια τους.
Δεν πιστεύω, λοιπόν, ότι η γεωργία πεθαίνει, πιστεύω ότι σιγά σιγά, με τους νόμους που βγαίνουν συνέχεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση και με τις κοινές αγροτικές πολιτικές που κατευθύνουν τις επιδοτήσεις, μάλλον καταλήγει σε λίγα μεγάλα χέρια. Δημιουργούνται, δηλαδή, ξανά σύγχρονα τσιφλίκια.
Τι γνώμη έχετε για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς;
Δυστυχώς οι αγροτικοί συνεταιρισμοί, πέραν πολύ λίγων εξαιρέσεων, κατέστρεψαν τη γεωργική παραγωγή. Οι συνεταιρισμοί δημιουργήθηκαν για να ελέγχουν μια μεγάλη μάζα ανθρώπων. Υπάρχουν, βέβαια, και κάποια πολύ καλά πρότυπα συνεταιρισμών, όπως είναι ο συνεταιρισμός Ζαγοράς, ο οποίος είναι μια εξέχουσα περίπτωση.
Τα παιδιά εκεί κάνουν πολύ σοβαρή δουλειά, έχουν αναπτύξει τον συνεταιρισμό, συμμετέχουν σε όλα τα προγράμματα που υπάρχουν, έχουν αγοράσει εξοπλισμό. Έχουν εκπαιδεύσει όλο το παραγωγικό δυναμικό της περιοχής ούτως ώστε να έχει συνεταιριστική συνείδηση και να παραδίδει το προϊόν του στο συνεταιρισμό, γιατί ξέρει ότι κάνοντας κάτι τέτοιο μόνο κερδισμένος μπορεί να βγει, αφού πετυχαίνει μια καλύτερη τιμή στην αγορά από ότι πετυχαίνει ένας παραγωγός που ψάχνει να βρει έμπορο και το πουλάει μόνος του.
Τα παιδιά στη Ζαγορά απέκτησαν από μικρή ηλικία συνεταιριστική συνείδηση, κάτι το οποίο δεν υπάρχει στους περισσότερους συνεταιρισμούς. Για να μην αδικούμε όμως καταστάσεις, υπάρχουν προγράμματα για δημιουργία ομάδων παράγωγων σε μοντέρνα πρότυπα συνεταιρισμών, όπως είναι μία ομάδα από νέα παιδιά στο Τύρναβο. Τα παιδιά είναι εξαιρετικοί κτηνοτρόφοι, θέλουν να ασχοληθούν με την ομαδική διαχείριση των προϊόντων τους, έχουν κοινά όνειρα και στόχους και σκοπός τους είναι να αξιοποιούν στο 100% μόνοι τους το προϊόν τους.
Με τα παιδιά αυτά είμαστε ένα βήμα πριν γίνουν συνεταιρισμός, θα ιδρύσουν μια μονάδα που θα παράγουν και θα επεξεργάζονται μόνοι τους το γάλα, θα το φτιάχνουν τυρί και θα το προωθούν οι ίδιοι στην αγορά. Είναι κτηνοτρόφοι 3ης γενιάς και προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανό τον παραδοσιακό τρόπο βοσκής. Είναι μετακινούμενοι κτηνοτρόφοι, αυτή τη περίοδο γυρίζουν από τη Πίνδο, οπού βόσκουν τα πρόβατά τους, και επιστρέφουν με τα πόδια όπως ακριβώς έκαναν και οι παππούδες τους.
Τι στοιχεία πρέπει να έχει κάποιος για να γίνει αγρότης;
Καταρχάς πρέπει να του αρέσει η γεωργία και η κτηνοτροφία. Δεν είναι εύκολο επάγγελμα, είναι μεγάλη δέσμευση.
Η γεωργία και η κτηνοτροφία είναι από τα επαγγέλματα που πάντα, μα πάντα θα έχεις συνεργάτη τον καιρό. Η αλήθεια είναι ότι όσο περνάνε τα χρόνια, η νέα γενιά που ασχολείται με τη γεωργία έχει άλλη νοοτροπία, άλλα εφόδια, άλλο προσανατολισμό.
Τα νέα παιδιά πλέον είναι επιστημονικά καταρτισμένα, έχουν γνώσεις γεωπόνου και νοοτροπία εμπόρου. Η νοοτροπία που είχαν οι παλιοί “εγώ να καλλιεργώ ξέρω, τα υπόλοιπα ας τα κάνει ο έμπορας” δεν υπάρχει πλέον. Ο αγρότης είναι πλέον επιχειρηματίας, καλλιεργεί και πουλάει το προϊόν μόνος του ή σε ομάδες.
Τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί τα βιολογικά φυτοφάρμακα και λιπάσματα…
Τα περισσότερα φυτοφάρμακα λόγω πολύ αυστηρών κανόνων της ευρωπαϊκής ένωσης, δυστυχώς αποσύρονται. Και λέω δυστυχώς, γιατί επιτρέπονται πολύ συγκεκριμένα σκευάσματα, τα οποία είναι ακριβά, βεβαία προσανατολισμένα σε συγκεκριμένο στόχο, αλλά πανάκριβα. Αυτό αυξάνει το κόστος της γεωργίας, αλλά είναι πιο ασφαλή για το καταναλωτή.
Ο παραγωγός πλέον, όπως σας είπα και νωρίτερα, πρέπει να έχει γνώσεις και γεωπόνου. Βέβαια, πάντα οφείλει να συνεπικουρείται από κάποιον άρτια τεχνικά καταρτισμένο γεωπόνο, που θα παρακολουθεί το χωράφι του ανελλιπώς, ώστε να ξέρει σε ποια φάση βρίσκεται το έντομο ή ο μύκητας και να του δίνει την κατάλληλη θεραπεία. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Έτσι όμως όπως έχουν αποσυρθεί πάρα πολλά φυτοφάρμακα δεν μπορεί να γίνει πλέον σωστή φυτοπροστασία, δεν υπάρχουν τα ειδικά εφόδια.
Όσο περνάνε τα χρόνια εξελισσόμαστε στο κομμάτι της βιολογικής φυτοπροστασίας και θρέψης, αφού πολλά συμβατικά εργαλεία αποσύρονται και δίνουν χώρο στα βιολογικά. Έχουμε φτάσει σε ένα πολύ καλό επίπεδο να χρησιμοποιούμε βιολογικά σκευάσματα ακόμα και στη συμβατική γεωργία, απλώς είναι μία διαδικασία που κοστίζει.
Υπάρχουν πλέον και πολύ καλά βιολογικά λιπάσματα με βάση τη κοπριά σε μορφή πέλετ. Στις μέρες μας βέβαια, εισάγονται προϊόντα από τρίτες χώρες, εκτός ευρωπαϊκής ένωσης, τα οποία έχουν ψεκαστεί με απαγορευμένα για χρήση φυτοφάρμακα, άρα τρώμε φυτοφάρμακα, αλλά δεν μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε.
Να ανοίξουμε το κεφάλαιο “Βιολογικά προϊόντα”;
Μεγάλη κουβέντα τα βιολογικά προϊόντα. Υπάρχουν βέβαια παραγωγοί, λίγοι αλλά υπάρχουν, που έχουν εντρυφήσει στη φιλοσοφία της βιολογικής καλλιέργειας και ναι, όντως παράγουν βιολογικά προϊόντα γιατί το έχουν ψάξει και γνωρίζουν τα οφέλη της. Ο παραδοσιακός παραγωγός, δεν έχει τη παιδεία και την νοοτροπία του βιολογικού καλλιεργητή, λίγοι είναι αυτοί που το έχουν ως ιδεολογία. Οι περισσότεροι το κάνουν για την επιδότηση.
Κύριε Κούντρια, πιστεύετε ότι με έναν τρόπο μας μιλάει η φύση;
Η φύση μας δίνει τα μηνύματά της, αλλά εμείς δεν την ακούμε και κάνουμε πως δεν τα βλέπουμε. Όσο περισσότερο χρησιμοποιούμε πόρους από τη φύση και δεν τους επαναφέρουμε, τόσο περισσότερο θα δυσκολεύουν τα πράματα. Η φύση μας μιλάει, μας δίνει καθημερινά τα μηνύματα τα οποία πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψιν.
Ποιά είναι τα επαγγελματικά σας σχέδια για το μέλλον;
Σκοπός μας πάντα είναι η καλύτερη ανάπτυξη του αντικειμένου μας, συνεχίζουμε και εμείς να ενημερωνόμαστε και να εκπαιδευόμαστε στο τομέα μας, ώστε να δίνουμε περισσότερες επιλογές και λύσεις στον αγρότη.
Μας ενδιαφέρει πολύ να μένει ευχαριστημένος ο πελάτης, μέλημά μας είναι να έχουμε βιώσιμους αγρότες στη Θεσσαλία, να αυξάνονται οι επαγγελματίες στο χώρο αυτό. Εξάλλου ας μην ξεχνάμε ότι η θεσσαλική γη είναι από τις καταλληλότερες για το επάγγελμα του αγρότη.
Προφανώς και έχουμε όλη τη καλή διάθεση να βοηθήσουμε τους παραγωγούς. Αν και η εποχή αυτή είναι ήσυχη για εμάς, η δική μας εποχή είναι από Ιανουάριο μέχρι Ιούλιο, παρόλα αυτά δεν επαναπαυόμαστε. Αυτή τη περίοδο δημιουργούμε μια μονάδα logistics στο Βελεστίνο και παράλληλα κάνουμε ένα κέντρο υποδοχής δημητριακών και σιτηρών για εμπορία.
