Τι άραγε συμβολίζει ο Σωκράτης; Σχεδόν όλοι τον γνωρίζουν ως έναν μεγάλο φιλόσοφο, μα ήταν κάτι πολύ πάνω από αυτό. Ήταν άνθρωπος.
Κάποιος θα μπορούσε να πιστέψει ότι ο τίτλος άνθρωπος είναι λίγος για τον θρύλο του μεγάλου αυτού φιλοσόφου. Μα όταν χαρακτηρίζουμε τον Σωκράτη ως άνθρωπο, μιλάμε για τον άνθρωπο που υπήρξε “ανθρώπινος” όσο κανένας άλλος.
Δεν είναι τάχα μέσα στην ψυχή της ανθρωπότητας η εξερεύνηση και η αιώνια μάθηση; Δεν αναζητάμε από παιδιά ακόμα νέες γνώσεις; Δεν προσπαθούμε να καταλάβουμε όσα περισσότερα μπορούμε; Ο Σωκράτης πορεύτηκε με Στωικότητα στην απλή ζωή του. Πρέπει όμως να πούμε ότι ήταν ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη εποχή στο κατάλληλο σημείο.
Είναι αλήθεια πως η Αθηναϊκή δημοκρατία έχει άπειρες φορές δικαστεί πνευματικά, επειδή στέρησε από την ανθρωπότητα την μορφή που ονομαζόταν Σωκράτης. Αλλά πρέπει να έχουμε κατά νου ότι, αν ο Σωκράτης βρισκόταν σε οποιαδήποτε άλλη εποχή της αρχαιότητας ή σε οποιοδήποτε άλλη πόλη, δεν θα του επιτρεπόταν να διδάξει για τόσες δεκαετίες. Γρήγορα θα φιμωνόταν και πιθανότατα κανείς σήμερα δεν θα γνώριζε το όνομα του. Ακόμα και στην πολιτεία την οποία ονειρευόταν, αν βρισκόταν κάποιος άνθρωπος σαν και αυτόν, γρήγορα θα βρισκόταν σε δύσκολη θέση.
Ο Σωκράτης βρέθηκε στην Αθήνα, το πνευματικό κέντρο του τότε γνωστού κόσμου, που έγινε η έμπνευση ολοκλήρου του Δυτικού πολιτισμού. Ένας άνθρωπος άσχημος και φτωχός κατάφερε να κερδίσει τον σεβασμό σημαντικού μέρους της αριστοκρατίας. Έχοντας τις φιλοσοφικές του δυνάμεις ως εισιτήριο μπόρεσε να μιλήσει σε συμπόσια όπου μόνο πλούσιοι γίνονταν δεκτοί.
Ο Σωκράτης έφερε μια επανάσταση στην φιλοσοφία θέτοντας τα θεμέλια για σχεδόν όλες τις ελληνικές και ρωμαϊκές φιλοσοφικές σχολές των επόμενων αιώνων. Μεγάλη ήταν η επίδραση του μεγάλου αυτού άνδρα ακόμα και στον χριστιανισμό. Συνοδευόμενο από την μαιευτική μέθοδο, που δυστυχώς σπάνια χρησιμοποιείται στην σύγχρονη εποχή, βρίσκεται το κορυφαίο κατόρθωμά του να κάνει τους ανθρώπους να πιστέψουν στην σημασία που έχει σε όλα τα ζητήματα η ανθρώπινη σκέψη και η λογική.
