Οι Πανελλήνιες Εξετάσεις στη χώρα μας αποτελούν έναν θεσμό, όπου κάθε μαθητής και μη διαγωνίζεται σε πανελλήνιο επίπεδο, με σκοπό να μπορέσουν να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους και να ενταχθούν στη δημόσια τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Οι θέσεις που δίνονται από το Υπουργείο Παιδείας, για κάθε εκπαιδευτικό ίδρυμα της χώρας, είναι περιορισμένες και ο αριθμός των ατόμων που διεκδικούν αυτές τις θέσεις, συνήθως, είναι πολύ μεγαλύτερος.
__________________________________
Σύντομη αναδρομή στην ιστορία του θεσμού
Οι Πανελλήνιες εξετάσεις αρχικά ονομαζόταν «Εισιτήριες Εξετάσεις» και καθιερώθηκαν στις 27 Ιουλίου του 1922 με τον νόμο 2905.
Η εφαρμογή του νόμου έγινε δύο χρόνια αργότερα, δηλαδή το 1924, από την Φυσιοθεραπευτική Σχολή Αθηνών και αργότερα από το 1926 και στα υπόλοιπα τμήματα του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Πριν την εφαρμογή των πανελληνίων εξετάσεων ως τρόπου εισαγωγής στα ανώτατα ή ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας, ίσχυε η εισαγωγή των υποψηφίων χωρίς εξετάσεις, καθώς ο αριθμός τους ήταν μικρός. Στην συνέχεια, επειδή υπήρξε πληθώρα, κυρίως, μαθητών που ήθελαν να εισαχθούν στη τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι πανελλήνιες εξετάσεις εισήχθησαν ως ένας αξιοκρατικός τρόπος επιλογής υποψήφιων φοιτητών.
Μέχρι το 1963 τις εισαγωγικές εξετάσεις τις διοργάνωνε το κάθε ίδρυμα ξεχωριστά, με αποτέλεσμα κάθε υποψήφιος να έχει την δυνατότητα να λάβει μέρος σε όσες εξετάσεις ήθελε, με μόνη προϋπόθεση να μην συμπίπτουν οι ημερομηνίες μεταξύ τους. Αν κάποιος υποψήφιος πετύχαινε σε πάνω από ένα ίδρυμα, ήταν υποχρεωμένος να διαλέξει το τμήμα της αρεσκείας του.
Εκείνη την περίοδο ξεκίνησαν να λειτουργούν και τα πρώτα φροντιστήρια για την προετοιμασία των νέων για τις εξετάσεις.
Από το 1964 και μέχρι σήμερα ισχύει το συγκεντρωτικό σύστημα, όπου οι εξετάσεις γίνονται μαζικά και όχι από κάθε ίδρυμα ξεχωριστά, τα θέματα τα καθορίζονται από το Υπουργείο Παιδείας και είναι κοινά για όλους.
Από τότε μέχρι σήμερα υπήρξαν πολλές παραλλαγές στο σύστημα των εξετάσεων. Κάποιες από τις κυριότερες αλλαγές: η Χούντα της 21ης Απριλίου κατάργησε το ακαδημαϊκό απολυτήριο από το 1967 έως το 1969 και επανέφερε «τα εισιτήριους εξετάσεις δια ανωτέρας και ανώτατας σχολάς». Κατά το 1974-1975 οι εξετάσεις ονομαζόταν «Γενικές Εισιτήριες Εξετάσεις». Επιπλέον ορίζονταν ότι όποιος υποψήφιος ήθελε να ασχοληθεί με την εκπαίδευση, θα έπρεπε να εξεταστεί από υγειονομική επιτροπή.
Το 1983 θεσπίστηκαν οι δέσμες μαθημάτων, οι οποίες ήταν πέντε. Ο κάθε υποψήφιος θα έπρεπε να διαλέξει και να καταθέσει μηχανογραφικό δελτίο πριν τις εξετάσεις και συγκεκριμένα τον μήνα Μάρτιο. Το 1991 ορίστηκε συντελεστής για το βασικό μάθημα, που ήταν το 1,15 και 0.95 για τα υπόλοιπα μαθήματα. Ο καθένας θα μπορούσε να δηλώσει στο μηχανογραφικό του δελτίο μέχρι και 60 τμήματα της αρεσκείας του.
Τέλος, οι μεταρρυθμίσεις «Αρσένη» έφεραν μεγάλη αναστάτωση στον χώρο της εκπαίδευσης, καθώς προέβλεπαν ότι οι μαθητές θα έπρεπε να εξετάζονται σε όλα τα μαθήματα της Β’ και Γ’ λυκείου και από τα αποτελέσματα αυτών θα μπορούσαν να διεκδικήσουν μια θέση στο πανεπιστήμιο. Αυτό το μέτρο ίσχυσε το 1999 για την Β’ λυκείου και το 2000 για την Γ’ λυκείου.
_____________________________________
Μερικές σκέψεις για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις
Είναι γεγονός πως οι έννοιες άγχος, αγανάκτηση και αβεβαιότητα είναι κοινές για πολλούς από τους υποψηφίους. Αυτό συμβαίνει επειδή ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος και ο κάθε εξεταζόμενος έχει κάποιες απαιτήσεις από τον ίδιο του τον εαυτό, με αποτέλεσμα τα παραπάνω συναισθήματα να γίνονται όλο και πιο έντονα όσο πλησιάζουν οι μέρες για τις εξετάσεις.
Ο όγκος των γνώσεων που πρέπει να κατακτηθεί μέσα σε ένα χρόνο είναι μεγάλος και πολλές φορές είναι δύσκολο να αποδοθούν μέσα σε τρεις ώρες, που είναι ο χρόνος εξέτασης για κάθε μάθημα. Πολλοί θεωρούν ότι το μυστικό της επιτυχίας είναι αναρίθμητες ώρες να διαβάσματος. Ωστόσο, μπορεί να θεωρηθεί αβάσιμο αυτό, καθώς αυτή η διαδικασία είναι πολύπλοκη λόγω ενός βασικού και σημαντικού συντελεστή: της ψυχολογίας του μαθητή.
Η ψυχολογική πίεση πολλές φορές που έχει ως «συνοδό» το άγχος, το οποίο αδρανοποιεί τον μαθητή και τον αποσπά από τον στόχο που έχει θέσει.
Για τον Αριστοτέλη, η εκπαίδευση έχει τρεις στόχους, τον ηθοπλαστικό, που αποσκοπεί στη διαμόρφωση του ατόμου, τον νοησιαρχικό, που έχει ως στόχο την όξυνση του μυαλού και τον χρησιμοθηρικό, ο οποίος αποσκοπεί στην απόκτηση γνώσεων για κάτι συγκεκριμένο.
Οι πανελλήνιες εξετάσεις ακολουθούν το μοτίβο του χρησιμοθηρικού, καθώς ο κάθε εξεταζόμενος αποσκοπεί να αποκτήσει γνώσεις για να πετύχει τον στόχο του και όχι να αναπτύξει κριτική σκέψη, να οξύνει το νου ή ακόμα και να ενημερωθεί για διάφορα ζητήματα (ιστορία, λογοτεχνία κλπ) ή να εντρυφήσει σε άλλα μαθήματα (μαθηματικά, βιολογία κλπ) για να διευρύνει τους ορίζοντες του.
Λοιπόν, οι πανελλήνιες δεν είναι τίποτα άλλο από ένα σκαλοπάτι προς το κόσμο του Πανεπιστημίου. Δεν καθορίζουν ποιος πραγματικά είναι “κάποιος”, τι θα κάνει στη ζωή του, καθώς και τι μπορεί να ονειρευτεί.
Πολλοί σκέφτονται πέρα από τον εαυτό τους, σκέφτονται πως θα κάνουν περιφανούς τους γονείς τους, τους καθηγητές, τους φίλους ή ακόμη και τον ευρύτερο κοινωνικό και οικογενειακό περίγυρο.
Θα ήταν πολύ σημαντικό να καταλάβει ο κάθε εξεταζόμενος πως αυτόν τον αγώνα τον δίνει για τον εαυτό του.
Επίσης, είναι σημαντικό να ειπωθεί και να υπογραμμιστεί ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν ταλέντα, που πολλές φορές δεν ανήκουν στα πανεπιστήμια, ανήκουν κάπου αλλού, γιατί και το πανεπιστήμιο δεν είναι πανάκεια.
____________________________________
Εύχομαι κάθε επιτυχία στον κάθε διαγωνιζόμενο που διάλεξε να τρέξει σε αυτόν το μακρύ και δύσκολο στίβο. Να έχετε πιστή και εμπιστοσύνη στον εαυτό σας!
Να ανταμειφθούν οι κόποι των τελευταίων χρόνων και η μέρα των αποτελεσμάτων να είναι μια μέρα από κλάματα χαράς, που θα σας οδηγήσουν στον δρόμο που επιθυμείτε!