Η συνύπαρξη του ανθρώπου με τα υπόλοιπα όντα του πλανήτη δεν ήταν, ούτε είναι ακόμα, σε πλήρη αρμονία και ισορροπία όπως προστάζει η μητέρα φύση. Από την ώρα που ο άνθρωπος βγήκε από τις σπηλιές και ανέπτυξε τις πρώτες κοινωνίες, δείχνοντας σαφή δείγματα νοητικής υπεροχής σε βάθος χρόνου, η σχέση του με τα ζώα ξέφυγε από αυτό που ορίζουν οι κανόνες της επιβίωσης…
Παρά το γεγονός ότι ήταν εμφανή τα προοδευτικά σημάδια εξέλιξης των ανθρώπινων ειδών, τα ζωώδη ένστικτά μας δεν είχαν τιθασευτεί. Κι όσο κι αν λογιζόμαστε σήμερα νοήμονα κι ανώτερα όντα των υπολοίπων, μας λείπουν αρκετά στοιχεία για να ανταποκριθούμε σε αυτούς τους χαρακτηρισμούς.
Μάλιστα, από το 1931 και μετά από απόφαση του περιβαλλοντολογικού συνεδρίου που διεξήχθη στη Φλωρεντία, γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 4 Οκτωβρίου η Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων ως ένας τρόπος ευαισθητοποίησης του ανθρώπου για τα ζώα υπό εξαφάνιση. Σε βάθος χρόνου εντούτοις η γιορτή αποφασίστηκε να αφορά όλα τα είδη ζώων.
Κι όμως, οι σύγχρονες κοινωνίες εξακολουθούσαν να μην αντιλαμβάνονται το μέγεθος των συνεπειών των πράξεών τους απέναντι στα ζώα. Κάπως έτσι, θεσπίστηκε και η Διεθνή Διακήρυξη για τα Δικαιώματα των Ζώων, που προασπίζεται κάτι αυτονόητο, όπως αυτονόητα είναι τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Γιατί αν δεν είναι κάπου γραμμένο, το γράφουμε στα παλιά μας τα παπούτσια κι ενεργούμε δίχως λογική.
Γιατί ναι, είναι αλόγιστη η υπεραλίευση, το κυνήγι, τα πειράματα σε ζώα, η καταναγκαστική συμμετοχή των ζώων σε θεάματα και άλλα τόσα που συμβαίνουν…
Σχεδόν μισό αιώνα από εκείνο το συνέδριο, δημοσιεύτηκε τo κείμενο της Διεθνούς Διακήρυξης των Δικαιωμάτων των Ζώων. Συγκεκριμένα, ξεκίνησε να γράφεται το 1977 στα πλαίσια μιας διεθνούς συνάντησης στο Λονδίνο με θέμα τα δικαιώματα των ζώων και εν συνεχεία υπογράφηκε στο Παρίσι ένα χρόνο μετά. Η διακήρυξη περιλαμβάνει 14 άρθρα τα οποία κατοχυρώνουν επίσημα τα δικαιώματα των ζώων, σε όλες τις φάσεις της ζωής τους.
Κι επειδή ακόμα δεν έχουμε φτάσει σε ικανοποιητικό επίπεδο ως προς τον χειρισμό ενός τόσο σημαντικού θέματος, υπενθυμίζουμε πως τα ζώα κατέχουν ένα μεγάλο κομμάτι του οικοσυστήματος στο οποίο ζούμε, μεγαλύτερο σίγουρα από το δικό μας, οπότε είναι υποχρέωση όλων μας να τα αντιμετωπίζουμε καταλλήλως.
Η χλωρίδα και η πανίδα μας είναι αλληλένδετες έννοιες και οφείλουμε να τις διατηρήσουμε έτσι. Γι’αυτό σας κοινοποιούμε τα άρθρα της Διεθνούς Διακήρυξης των Δικαιωμάτων των Ζώων, όπως αυτή υπεγράφη το 1978.
Άρθρο 1
Όλα τα ζώα γεννιούνται με ίσα δικαιώματα στη ζωή και στη δυνατότητα ύπαρξης.Άρθρο 2
1. Ο άνθρωπος οφείλει να σέβεται τη ζωή κάθε ζώου.
2. Ο άνθρωπος ανήκει στο ζωικό βασίλειο και δεν μπορεί να εξοντώνει ή να εκμεταλλεύεται τα άλλα είδη του ζωικού βασιλείου. Αντίθετα, οφείλει να χρησιμοποιεί τις γνώσεις για το καλό των ζώων.
3. Κάθε ζώο δικαιούται φροντίδας, προσοχής και προστασίας από τον άνθρωπο.Άρθρο 3
1. Κανένα ζώο δεν πρέπει να υποβάλλεται σε κακομεταχείριση ή απάνθρωπη συμπεριφορά.
2. Αν η θανάτωση ενός ζώου θεωρηθεί υποχρεωτική πρέπει να γίνει στιγμιαία, ανώδυνα και χωρίς καμιά πρόκληση αγωνίας του ζώου.Άρθρο 4
1. Κάθε ζώο δικαιούται να ζήσει στο φυσικό του χώρο (γη, θάλασσα, αέρας) και να αναπαράγεται σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους.
2. Η στέρηση ελευθερίας του ζώου ακόμη κι αν γίνεται για μορφωτικούς σκοπούς είναι αντίθετη προς τη διακήρυξη δικαιωμάτων αυτού.Άρθρο 5
1. Κάθε ζώο που από παράδοση θεωρείται κατοικίδιο δικαιούται να ζήσει με το ρυθμό και τις συνθήκες ζωής και ελευθερίας που αντιστοιχούν στο είδος του.
2. Η διαφοροποίηση αυτών των συνθηκών από τον άνθρωπο έχει σκοπούς κερδοσκοπικούς και είναι αντίθετη προς τη διακήρυξη.Άρθρο 6
1. Κάθε ζώο που αποτελεί σύντροφο του ανθρώπου έχει δικαίωμα διάρκειας ζωής ανάλογης με τη φυσική του μακροβιότητα.
2. Η εγκατάλειψη ενός ζώου θεωρείται πράξη απάνθρωπη και εξευτελιστική.Άρθρο 7
Αναφορικά με τα ζώα που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον άνθρωπο, η διάρκεια και η ένταση δουλειάς πρέπει να είναι σε λογικά πλαίσια, η διατροφή τους ικανοποιητική και η ανάπαυσή τους υποχρεωτική.Άρθρο 8
1. Οποιοσδήποτε πειραματισμός πάνω στα ζώα, ιατρικός, επιστημονικός, κλπ. αντιτίθεται προς τα δικαιώματα των ζώων, εφόσον προκαλεί πόνο σωματικό ή ψυχικό.
2. Πρέπει να επιδιώκεται η αντικατάσταση του πειραματισμού πάνω στα ζώα από άλλες υπάρχουσες τεχνικές.Άρθρο 9
Τα ζώα που εκτρέφονται για τη διατροφή του ανθρώπου πρέπει να στεγάζονται, να τρέφονται, να μετακινούνται και να θανατώνονται χωρίς πρόκληση πόνου και αγωνίας.Άρθρο 10
1. Απαγορεύεται η εκμετάλλευση των ζώων για τη διασκέδαση των ανθρώπων.
2. Η έκθεση ζώου και τα θεάματα που χρησιμοποιούν ζώα αποτελούν καταστρατήγηση της αξιοπρέπειας και του σεβασμού προς τη ζωή του ζώου.Άρθρο 11
Κάθε πράξη που χωρίς λόγο προκαλεί θάνατο ζώου είναι βιοκτονία, είναι έγκλημα απέναντι στη ζωή.Άρθρο 12
1. Κάθε πράξη που προκαλεί θάνατο μεγάλου αριθμού άγριων ζώων αποτελεί «γενοκτονία», έγκλημα απέναντι στο είδος.
2. Η μόλυνση και οποιαδήποτε καταστροφή του φυσικού μας περιβάλλοντος οδηγούν στη γενοκτονία.Άρθρο 13
1. Σεβασμός επιβάλλεται ακόμη και στο νεκρό ζώο.
2. Κάθε σκηνή βίας στην τηλεόραση και το σινεμά, με θύματα ζώα πρέπει να απαγορευτεί και μόνο οι σκηνές που έχουν σκοπό να ενημερώσουν για τα δικαιώματα των ζώων οφείλουν να προβάλλονται.Άρθρο 14
1. Οι οργανισμοί προστασίας και προάσπισης των ζώων πρέπει να αντιπροσωπεύονται από κάθε κυβέρνηση.
2. Τα δικαιώματα του ζώου πρέπει να κατοχυρωθούν απ’ τους νόμους, όπως ακριβώς και τα δικαιώματα του ανθρώπου.
