Το πασίγνωστο ρεμπέτικο τραγούδι του Βασίλη Τσιτσάνη “Το βαπόρι απ’την Περσία” είναι εμπνευσμένο από πραγματικό γεγονός και συγκεκριμένα από ένα από τα μεγαλύτερα λαθρεμπόρια χασίς στα παγκόσμια χρονικά.
____________________________________________
7 Ιανουαρίου 1977
“Το βαπόρι απ’την Περσία πιάστηκε στην Κορινθία / τόνοι έντεκα γεμάτο με χασίσι μυρωδάτο”
Το κυπριακό πλοίο “Γκλόρια” βρισκόταν στον Ισθμό της Κορίνθου όταν οι ελληνικές αρχές του έκαναν έλεγχο και ανακάλυψαν στα αμπάρια του 11 τόνους κατεργασμένου χασίς. Επρόκειτο για μια από τις μεγαλύτερες ποσότητες λαθραίων ναρκωτικών που είχαν κατασχεθεί ως εκείνη την εποχή αξίας 4 δισεκατομμυρίων δραχμών.
Το πλοίο είχε ξεκινήσει από το κεντρικό λιμάνι του Λιβάνου μεταφέροντας το εκλεκτό του εμπόρευμα με προορισμό την Αμβέρσα του Βελγίου (ή κατά άλλες πηγές, το Ρότερνταμ της Ολλανδίας).
“Ήταν προμελετημένη, καρφωτή και λαδωμένη / δυό μεμέτια τα καημένα μεσ’ το κόλπο ήταν μπλεγμένα”
Όπως αναφέρει και το τραγούδι, η ανακάλυψη του πλοίου δεν ήταν τυχαία, αφού το λιμενικό της χώρας γνώριζε ήδη για το γεγονός από τον ίδιο τον καπετάνιο του, Νίκο Ξανθόπουλο.
Ο Νίκος Ξανθόπουλος, γνωστός και ως Κάπτεν Νικ, ταξίδευε χρόνια σε όλες τις θάλασσες του κόσμου γνωρίζοντας καλύτερα από πολλούς όλα τα κυκλώματα λαθρεμπορίου ναρκωτικών. Παλιότερα είχε υπάρξει και ο ίδιος λαθρέμπορος τσιγάρων, όμως ο θάνατος ενός καρδιακού του φίλου από υπερβολική δόση μορφίνης, τον έκανε να αλλάξει ρότα και να συμβάλλει πλέον ενεργά στην καταπολέμηση των ναρκωτικών.
Από το 1964 άρχισε να συνεργάζεται με την Αμερικανική Υπηρεσία Δίωξης Ναρκωτικών (DEA) δίνοντάς τους πληροφορίες σχετικά με δραστηριότητες διακίνησης που συνήθως ήξερε από πρώτο χέρι. Συνήθιζε να “στήνει” επιχειρήσεις με τις αρχές της εκάστοτε χώρας για να κατάσχουν δήθεν τυχαία τα λαθραία εμπορεύματα χωρίς να αποκαλύπτεται όμως ποτέ η δική του συμβολή και ιδιότητα και να παραμένει ασφαλής από τα κυκλώματα ναρκωτικών.
Έτσι και στην περίπτωση του κυπριακού πλοίου “Γκλόρια” είχε δεχθεί επίτηδες την πρόταση να αναλάβει ο ίδιος την μεταφορά του και στις 23 Δεκεμβρίου του 1976 είχε καλέσει το ελληνικό λιμενικό λέγοντάς τους συνθηματικά ότι “τους φέρνει πολλούς τόνους…σοκολάτα, δώρο για τα Χριστούγεννα”.
Οι αρχές λοιπόν ήταν έτοιμες και λίγες ημέρες αργότερα βρέθηκαν στο καθορισμένο σημείο για έναν δήθεν τυπικό έλεγχο του διερχόμενου πλοίου.
Στο πλοίο επέβαιναν και δύο Τούρκοι (τα “δύο μεμέτια” που αναφέρονται στο τραγούδι), που συνόδευαν το λαθραίο εμπόρευμα.
Μετά την κατάσχεση του φορτίου αυτοί οι δύο συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στις φυλακές του Ναυπλίου, ενώ ο καπετάνιος Ξανθόπουλος δέχθηκε συγχαρητήρια από τον τότε αρχηγό του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, Αλέξανδρο Παπαδόγγονα.
Το Υπουργείο Οικονομικών μάλιστα προσέφερε και χρηματική αμοιβή 7.800.000 δραχμών για την επιτυχία της επιχείρησης, από τα οποία ο καπετάνιος πήρε 1,5 εκατομμύριο δραχμές και τα υπόλοιπα μοιράστηκαν στους αξιωματικούς του σώματος.
Έμπνευση, επιτυχία και λογοκρισία
Η είδηση της υπόθεσης του “Γκλόρια” και του μεγάλου αυτού λαθρεμπορίου χασίς αποτέλεσε έμπνευση για ένα από τα πολλά εμβληματικά ρεμπέτικα του Βασίλη Τσιτσάνη.
Το “Βαπόρι απ’την Περσία” κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 1977 και δεν άργησε να γίνει επιτυχία, παρόλο που δεν παιζόταν στο ραδιόφωνο λόγω θεματολογίας. Συγκεκριμένα υπήρξε η τελευταία μεγάλη επιτυχία του σπουδαίου λαϊκού συνθέτη.
Λίγες μέρες μετά τον θάνατο του Τσιτσάνη, τέλη Ιανουαρίου του 1984, προκλήθηκε ένα νομικό ζήτημα γύρω από το τραγούδι. Ο αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Σπύρος Κανίνιας, έτυχε να το ακούσει σε μια εκπομπή της ΕΡΤ και ζήτησε εγγράφως από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών να προχωρήσει στις απαραίτητες νομικές ενέργειες, καθώς θεωρούσε ότι οι στίχοι του προωθούν την διάδοση των ναρκωτικών.
Ο εισαγγελέας Δημήτριος Μαλακάσης, που ανέλαβε την υπόθεση, ανακοίνωσε το πόρισμά του τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς και απεφάνθη πως το τραγούδι “δεν μπορεί να παρωθήσει στη χρήση και διάδοση ναρκωτικών”, όμως “θα είναι φρόνιμο να μην εκπέμπεται από την τηλεόραση, γιατί τα μεταδιδόμενα από αυτή πρέπει να είναι ποιοτικής στάθμης”.
Έκτοτε, το τραγούδι έγινε ένα από τα δημοφιλέστερα και διαχρονικά ρεμπέτικα του λαϊκού ρεπερτορίου, που ακούγεται με αντίστοιχη επιτυχία μέχρι σήμερα.