Ανέκαθεν οι περιορισμοί φάνταζαν, και είναι εδώ που τα λέμε, μια αρνητική συνθήκη για όποιον τους εφαρμόζει. Αυτό το μη κι εκείνο το πρέπει, είναι και τα δυο συνάμα μια κατάρα στα αφτιά μας, αφού μας καθορίζουν αυτόματα κάποιες πολύ απαγορευμένες ζώνες από το αμαρτωλό μας ιστορικό.
Γιατί όμως πρέπει να εστιάζουμε αρνητικά στους περιορισμούς; Τι είναι αυτό που μας κάνει να εθελοτυφλούμε στα θετικά αποτελέσματα που αποφέρουν;
Αρχικά ας σκεφτούμε πως για να μπαίνουν όρια σημαίνει πως κάπου, κάπως, κάποτε έχουμε χάσει τον έλεγχο. Άρα για να μπορέσουμε να επαναφέρουμε τις ισορροπίες είναι καθήκον μας, απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό κυρίως, να επιβληθούμε των καταστάσεων και να ακολουθήσουμε τους κανόνες των περιορισμών.
Επομένως, ένα από τα θετικά τους είναι η επαναφορά στην τάξη και την ισορροπία.
Δηλαδή, υπάρχει κι άλλο θετικό εκτός από αυτό;
Φυσικά και υπάρχει, και λέγεται ξεσκαρτάρισμα, όπως λέμε κοινώς κι επιστημονικώς, βεβαίως-βεβαίως. Ξεπηδά σαν εσωτερική ανάγκη να ξεχωρίσουμε την ποιότητα μέσα στην ποσότητα και να διαπιστώσουμε τι πραγματικά αξίζει να κρατάμε στην ζωή μας.
Είτε αφορά σχέσεις και συνεργασίες, είτε αφορά συνήθειες και καθιερωμένα, η φωνή της συνείδησης που ωρύεται σαν μαινάδα αρχαίας τραγωδίας μες στο κεφάλι μας, συνιστά την επαναφορά των δεδομένων, των στατιστικών και των πιθανοτήτων, που θα μας οδηγήσουν στις καλύτερες δυνατές επιλογές για το μέλλον μας.
Άρα, οι περιορισμοί βοηθούν στο να ακούσουμε αυτή την φωνή, η οποία υπό άλλες συνθήκες πνίγεται μες στις σκέψεις και τις υποχρεώσεις μας.
Εντάξει. Μετά από αυτά, τι;
Μετά έχουμε την αναγνώριση των συλλογικών αναγκών. Είμαστε στην αλυσίδα μιας κοινωνίας, η οποία απαρτίζεται από ένα ακατάσχετο σύνολο αλληλοσυνδεόμενων δυνατοτήτων που στα μάτια μας είναι αόρατα.
Μέσα από την δική μας προσωρινή ύφεση μπορούμε να ανασυντάξουμε τις δυνάμεις μας και αντί να μεμψιμοιρούμε για τους περιορισμούς, οι οποίοι προφανώς και γίνονται για την βελτίωση της ζωής μας, μπορούμε να εστιάσουμε στους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να συμβάλλουμε στην ευρύτερη ανασυγκρότηση του κύκλου μας.
Οπότε οι περιορισμοί διευρύνουν τους κοινωνικούς και συλλογικούς ορίζοντές μας.
Αυτό το τελευταίο ακούγεται λίγο δύσκολο κι απίθανο να εφαρμοστεί. Γιατί πιστεύεις οτι μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο;
Γιατί εκτός από το γεγονός ότι οι άνθρωποι είναι συλλογικά όντα και είναι φύσει αδύνατον να λειτουργούν μοναχικά, η περιοριστική περίοδος τους οπλίζει με αποθέματα υπομονής. Μια αρετή που υπό άλλες συνθήκες χάνεται, αχνοφαίνεται ή παραμερίζεται. Όταν εφαρμόζονται οι περιορισμοί πρέπει να υπομείνεις και να αντέξεις.
Έτσι, υπό αυτές τις συνθήκες, ο άνθρωπος γίνεται πιο παρατηρητικός, εστιάζει σε άλλα πράγματα για να ξεχάσει τους απαγορευμένους καρπούς, και τι καλύτερο από το να εστιάζεις στα θέματα των άλλων αντί για τα προσωπικά σου; Κι εκεί που ασχολείσαι με αυτά διαπιστώνεις με έκπληξη πως τα θέματα των άλλων εντέλει είναι και δικά σου και για να επιλυθούν πρέπει να συμπράξεις μαζί τους.
Με έναν σμπάρο έχεις δύο τρυγόνια, άσε δε που εκτιμάς και τα καλά της υπομονής.
Αυτό σημαίνει πως πρέπει να προσαρμοστείς. Κατά πόσο μπορεί κάποιος να φτάσει σε αυτό το σημείο τόσο εύκολα όσο μας το λες;
Ήδη έχεις υποβληθεί σε μια τέτοια συνθήκη. Από την στιγμή που, λόγω των περιορισμών, αλλάζεις την ζωή σου σε έναν βαθμό και εφαρμόζεις κάποιους νέους κανόνες, γιατί να μην μπορείς να το ξανακάνεις;
Η προσαρμογή είναι στην φύση μας! Εμείς την έχουμε παραμερίσει και λειτουργούμε αντιφατικά, λες κι εμείς έχουμε φτιάξει τους νόμους της… Δεν ξέρω αν αυτό μπορεί να χαρακτηριστεί ως προνόμιο των ανθρώπων, αλλά ο εγωισμός δεν είναι δείγμα πολιτισμού.
Όταν έχεις ρίξει τον εγωισμό σου και τις παρορμητικές τάσεις σου πάντως, για να ακολουθήσεις τους περιορισμούς, έχεις και την καλή πρόθεση να προσαρμοστείς. Αφού την έχεις για ένα θέμα θα την βρεις και για τα υπόλοιπα, τα συλλογικά.
Εσύ τώρα θες να με πείσεις πως ο περιορισμός έχει μόνο καλά στοιχεία;
Όχι! Προφανώς και για να επιβληθούν κάποια μέτρα και σταθμά η κατάσταση δεν είναι φυσιολογική. Όπως αναφέρεται και παραπάνω, για να τεθούν περιορισμοί σημαίνει πως έχει χαθεί ο έλεγχος κι αυτό από μόνο του είναι ήδη άσχημο. Με το να χειρίζεσαι όμως μια άσχημη κατάσταση αρνητικά πώς περιμένεις να έχεις θετικά αποτελέσματα;
Σίγουρα δεν είναι ευχάριστη η περιοριστική περίοδος και μας βγάζει από την βολή μας, την ρουτίνα μας και μας ανατρέπει τα δεδομένα. Θεωρούμε πως είμαστε χαμένοι, ότι η ζωή μας θα αλλάξει προς το χειρότερο και πως όλα είναι εναντίον μας. Μέσα από αυτόν τον κυκεώνα σκέψεων ξεπηδά, εκτός από τον αρνητισμό, ένας θυμός, μια απελπισία και μια ένταση. Μας φταίνε όλοι και όλα.
Μα γιατί; Είμαστε οι επιλογές μας. Αν αυτές μας οδήγησαν εκτός ελέγχου πρέπει να αντικρίζουμε τις ευθύνες μας κατάματα και να αναλαμβάνουμε την επανόρθωση της κατάστασης, κι αυτό καθαρά προς όφελός μας. Αν εγκλωβιστούμε στα αρνητικά σημεία των περιορισμών ουδέποτε θα διακρίνουμε τις θετικές εκβολές τους.
Παντού και πάντα θα υπάρχουν τα αρνητικά μαζί με τα θετικά. Οι ισορροπίες όμως δεν έρχονται εστιάζοντας μόνο στο ένα άκρο. Πρέπει να εντοπίζουμε και τις δύο πλευρές, να τις περνάμε από μια ανάγνωση και να τις αφομοιώνουμε εξίσου.
Συνοψίζοντας, δεν προσπαθώ να σε πείσω για κάτι που είναι ήδη αλήθεια. Το δράμα το πραγματικό έγκειται στην απαξίωσή τους, όταν δεν τους ακολουθείς, εφόσον έχει κριθεί αναγκαίο, και συνεχίζεις την απροσδιόριστη και ανεξέλεγκτη πορεία σου, αγνοώντας το αποτέλεσμα κι ας το γνωρίζεις ήδη.
Όπως καταλαβαίνεις λοιπόν, μια υπενθύμιση κάνω. Οι περιορισμοί έχουν και θετικό πρόσημο, μην τα μηδενίζεις όλα.