Ο Nicolas-Joseph Cugnot γεννήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 1725 στο χωριό Void-Vacon της Λορένης και θεωρείται ο πατέρας της αυτοκίνησης καθώς και της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Λίγα είναι ευρέως γνωστά για την παιδική του ηλικία και την προσωπική του ζωή, αφού μέχρι την παρουσίαση της εφεύρεσής του ήταν απλά ένας ακόμα στρατιωτικός μηχανικός που υπηρέτησε στο στρατό της αυτοκράτειρας της Αυστρίας, Μαρίας Θηρεσίας.
Το δημιουργικό του μυαλό ξεκίνησε να παρουσιάζει τα πρώτα του μικρά θαύματα μόλις το 1763 που επέστρεψε στη Γαλλία και ασχολήθηκε με τη συγγραφή στρατιωτικών εγχειριδίων. Τότε ήταν που αποπειράθηκε να πειραματιστεί με την κατασκευή μερικών εφευρέσεων τις οποίες είχε εμπνευστεί όσο ήταν στον πόλεμο.
Η απόπειρα αυτή περιλάμβανε την εφαρμογή του ατμού για την κίνηση των βαρέων πυροβόλων. Αυτό που επετεύχθη μετά από πολλές δοκιμές, έφερε στο φως το πρώτο εξάρτημα που μπόρεσε να μεταφέρει την κίνηση στον τροχό και ουσιαστικά πρόκειται για μια εφεύρεση πολύ κοντά στο σημερινό έμβολο.
Η πιο πολυσυζητημένη του εφεύρεση, ήταν η κατασκευή ενός πρωτότυπου αυτοκινούμενου μηχανικού οχήματος, που θα βοηθούσε στην μεταφορά των κανονιών του πυροβολικού. Αυτό ήταν και ο πρώτος πρόγονος του αυτοκινήτου!
Το 1769, εξέλιξε την ιδέα του και έφτιαξε ένα αρκετά μεγάλο όχημα, το οποίο είχε τρεις τροχούς.
Ο κινητήριος τροχός βρισκόταν μπροστά και ήταν ο βασικός για την οδήγηση του οχήματος, ενώ οι άλλοι 2 πίσω υποστήριζαν το βάρος και εξυπηρετούσαν στην μεταφορά με τον ίδιο τρόπο που το έκανε μια ιππήλατη άμαξα.
Ήταν ένα βαρύ όχημα, (γύρω στους 2,5 τόνους) που είχε ως βάση του έναν λέβητα ο οποίος ήταν τοποθετημένος πάνω σε μία εστία, ώστε να προκαλείται η πίεση του ατμού. Το σύστημα ολοκλήρωναν δύο κάθετοι κύλινδροι, οι οποίοι δέχονταν τον ατμό εναλλάξ και έτσι μπορούσαν να κινούν τον μπροστινό τροχό.
Το όχημα του Cugnot έκανε μεγάλη εντύπωση και είχε διαδοθεί μάλιστα πως μπορούσε να σηκώσει 4 τόνους σε βάρος και να αναπτύξει ταχύτητα 8 χιλιόμετρα την ώρα.
Στην πρώτη επίσημη παρουσίαση του οχήματός του, το 1770 υπό την επίβλεψη του τότε πρωθυπουργού Duke de Choiseul, στο αυτοκίνητο ανέβηκαν τέσσερα άτομα και κατάφερε να πιάσει ταχύτητα έως και 4 χιλιόμετρα την ώρα!
Ωστόσο διαπιστώθηκε ότι ο ατμός εξαντλείται σχετικά γρήγορα, μόλις μετά από 15 λεπτά -λόγω έλλειψης δοχείου νερού- καθώς και ότι η άνιση κατανομή του βάρους μπορούσε να το κάνει ασταθές. Έτσι, δεν κατάφερε να πείσει τους αρμόδιους στρατιωτικούς παράγοντες να επενδύσουν τότε στον Cugnot και στην αυτοκίνηση, η οποία τελικά έκανε την παρουσία της στις αγορές μετά από τουλάχιστον έναν αιώνα.
Παρόλα αυτά, τα οχήματά του για ένα διάστημα τα χρησιμοποιούσαν πειραματικά. Το 1771 μάλιστα, ένα από αυτά που χρησιμοποιούσαν προσέκρουσε σε τοίχο και αυτό πολλοί θεωρούν πως είναι το πρώτο περιστατικό τροχαίου ατυχήματος στην ιστορία.
Έντονη υπήρξε και η φημολογία εκείνη την εποχή πως για αυτό το ατύχημα ο Cugnot υπήρξε πρωτοπόρος εις διπλούν, αφού λέγεται πως είναι ο πρώτους που συνελήφθη και κατηγορήθηκε για επικίνδυνη οδήγηση!
Οι ακατάπαυστες δοκιμές του, δεν μπόρεσαν να υπερκαλύψουν τις ατέλειες της κατασκευής και αυτό οδήγησε στην οριστική απόσυρσή τους. Αν και ο Cugnot δεν κατάφερε να εξελιχθεί άμεσα σε έναν σπουδαίο και τρανό κατασκευαστή για τα δεδομένα της εποχής, το όχημά του απέδειξε την χρησιμότητα του ατμού και άνοιξε το δρόμο για όσα ακολούθησαν αργότερα στην ιστορία των μηχανών και των μεταφορικών μέσων.
Το καινοτόμο πνεύμα του και η η ασίγαστη φλόγα της δημιουργίας, κέρδισαν την καρδιά του βασιλιά Louis XV και το 1772, του χορήγησε τιμητική σύνταξη.
Με την έναρξη της Γαλλικής Επανάστασης το 1789, ο Cugnot έχασε την σύνταξή του και εξορίσθηκε στις Βρυξέλλες, όπου αναγκαστικά έζησε για αρκετά χρόνια φτωχικά και με πολλές δυσκολίες.
Έχοντας φτάσει σε μεγάλη ηλικία πλέον, η μοίρα του έριξε ένα τελευταίο χαμόγελο. Το όχημά του μεταφέρθηκε στο Εθνικό Μουσείο Τεχνών στο Παρίσι, ενώ ο ίδιος ο Ναπολέων Βοναπάρτης ανέστειλε τη διαταγή εξορίας του και του επέστρεψε το δικαίωμα στην σύνταξη.
Έτσι, μπόρεσε να έχει την χαρά της επιστροφής στην πατρίδα και την αξιοπρεπή ζωή, έστω και για λίγες μέρες, αφού στις 2 Οκτωβρίου του 1804 άφησε την τελευταία του πνοή.
Το όχημα του Cugnot εκτίθεται μέχρι σήμερα στο Εθνικό Μουσείο Τεχνών στο Παρίσι ενώ η εφεύρεσή του γίνεται συχνά αντικείμενο μελέτης για σχολεία και πανεπιστήμια.
Ο Nicolas-Joseph Cugnot υπήρξε ένας πραγματικά πρωτοπόρος δημιουργός, που μπορεί να μην κατάφερε να φτάσει ψηλά όσο ζούσε όμως το έργο του αποτέλεσε θεμέλιος λίθος για την εξέλιξη πολλών μηχανών και κατά συνέπεια του πλανήτη όλου.