Μεταφερόμαστε σήμερα στη Γιουγκοσλαβία της Σερβίας στα μέσα της δεκαετίας του ’20, όταν μια 90χρονη γριούλα θεωρείται ένοχη για τον θάνατο τουλάχιστον 100 ανθρώπων.
Ο λόγος για την Baba Anujka ή αλλιώς τη “μάγισσα του Βλαντιμιρόβακ” (Witch of Vladimirovac), που μόλις στα τελευταία χρόνια της ζωής της κατάφερε να γίνει μια από τις φονικότερες κατά συρροή δολοφόνους στη Σερβία και η γηραιότερη στα παγκόσμια εγκληματολογικά χρονικά.
Όπλο της τα μαγικά της φίλτρα, που της έδωσαν και το ψευδώνυμο της μάγισσας, αλλά και η προχωρημένη της ηλικία, που δεν κινούσε γύρω της εύκολα υποψίες. Πόσο κακό μπορεί άλλωστε να κάνει μια ήσυχη, μαυροντυμένη γιαγιούλα;
_______________________________________
Ποιά ήταν η Baba Anujka;
Ελάχιστα είναι γνωστά για τα πρώτα χρόνια της ζωής της Anujka και οι πληροφορίες είναι συνεπώς δύσκολο να επιβεβαιωθούν. Σύμφωνα πάντως με τις πηγές, η όψιμη δολοφόνος γεννήθηκε το 1838 στη Ρουμανία, ως Ana Drakšin, σε μια εύπορη οικογένεια κτηνοτρόφων.
Κάπου στο 1849 μετακόμισαν στο χωριό Vladimirovac του τότε βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας και γράφτηκε στο ιδιωτικό σχολείο της γειτονικής πόλης Pančevo, όπου πήγαιναν παιδιά πλούσιων οικογενειών.
Η Ana ήταν ένα έξυπνο παιδί, μιλούσε πέντε γλώσσες και είχε μια ιδιαίτερη κλίση προς τις επιστήμες της ιατρικής και της χημείας. Όλα έδειχναν ότι είχε σίγουρα μπροστά της ένα λαμπρό μέλλον…
Δυστυχώς όμως η ζωή της έμελλε σύντομα να πάρει μια πολύ δυσάρεστη τροπή. Σε ηλικία 20 ετών γνώρισε τυχαία και ερωτεύτηκε έναν νεαρό Αυστριακό στρατιωτικό, ο οποίος την αποπλάνησε ερωτικά και σύντομα την παράτησε και έφυγε, ενώ της άφησε “δώρο” και το σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα της σύφιλης.
Πληγωμένη βαθιά από το γεγονός η νεαρή Ana επέλεξε να απομονωθεί από τους πάντες και να ασχοληθεί αποκλειστικά με τις σπουδές της στη χημεία.
Κάποιο διάστημα αργότερα παντρεύτηκε έναν γαιοκτήμονα με το επώνυμο Pistov, ο οποίος ήταν και πολλά χρόνια μεγαλύτερός της. Μαζί του απέκτησε συνολικά 11 παιδιά, όμως μόνο ένα από αυτά κατάφερε να ζήσει ως την ενηλικίωση, τα υπόλοιπα 10 πέθαναν πολύ νωρίς.
Μετά από 20 χρόνια γάμου, πέθανε και ο σύζυγός της και η Ana έμεινε πλέον μόνη.
Οι σκληρές ατυχίες της ζωής της, που βρέθηκε από νεαρή ηλικία να αντιμετωπίζει, δίνουν σίγουρα μια ισχυρή βάση στα αισθήματα μισανθρωπίας, που αργότερα την οδήγησαν στο δολοφονικό της έργο.
Βοτανολογία, πειράματα και δηλητήρια
Ένα θετικό πάντως από τον γάμο της με τον συγχωρεμένο γαιοκτήμονα ήταν ότι είχε καταφέρει να φτιάξει ένα εργαστήριο σε μια πτέρυγα του σπιτιού τους. Εκεί περνούσε σχεδόν όλη της την ημέρα μελετώντας και εξερευνώντας τις ιατρικές της γνώσεις και κάνοντας πειράματα με αυτοσχέδια φίλτρα.
Ως τα τέλη του 19ου αιώνα είχε αποκτήσει τη φήμη της βοτανολόγου και θεραπεύτριας στην περιοχή που ζούσε. Ήταν ιδιαιτέρως γνωστή στις γυναίκες των αγροτών, τις οποίες προμήθευε με διάφορα βότανα και μαντζούνια για να αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας. Κάπως έτσι έβγαζε και ένα ικανό εισόδημα, που της επέτρεπε να επιβιώνει αρκετά άνετα.
Πολλά όμως από τα μίγματα που έφτιαχνε και πουλούσε ως “μαγικά φίλτρα”, δεν ήταν θεραπευτικά, αλλά πραγματικά δηλητήρια. Στοιχεία που χρησιμοποιούσε συχνά στα κοκτέιλ της ήταν το αρσενικό, ο υδράργυρος και το στραμώνιο, γνωστό και ως τάτουλα ή διαβολόχορτο.
Μια από τις γνωστές σπεσιαλιτέ της ήταν το “φίλτρο της αγάπης”, ένα μείγμα με μικροποσότητες αρσενικού και δύσκολα ανιχνεύσιμες φυτικές τοξίνες, που πουλούσε σε πολλές γυναίκες για να λύσουν τα προβλήματα του γάμου τους. Εκείνες ανυποψίαστες πότιζαν με αυτό τους άντρες τους και συνήθως μετά από οκτώ μέρες εκείνοι πέθαιναν.
Λέγεται πως κάθε φορά έκανε μια έρευνα για τα υποψήφια θύματά της ρωτώντας “πόσο βαρύ είναι το πρόβλημα”, για να μάθει το βάρος του σώματος του θύματος και να υπολογίσει τη σωστή δόση του δηλητηρίου. Η τιμή των “μαγικών φίλτρων” της κυμαίνονταν από 2.000 ως και 10.000 δηνάρια Γιουγκοσλαβίας.
Τη δεκαετία του ’20 η ηλικιωμένη πλέον Anujka φαίνεται πως είχε επιστρατεύσει και τη δική της πωλήτρια, μια γυναίκα με το όνομα Ljubina Milankov, η οποία ψάρευε υποψήφιους πελάτες και τους οδηγούσε στο σπίτι της θεραπεύτριας-μάγισσας.
Οι πηγές αναφέρουν επίσημα έναν αριθμό 50 με 150 θυμάτων από τα δηλητηριώδη φίλτρα της, όμως ο πραγματικός τους αριθμός εκτιμάται ότι είναι μεγαλύτερος και παραμένει άγνωστος. Τα θύματά της ήταν κυρίως άντρες, νεαροί σε ηλικία και εντελώς υγιείς από άλλα νοσήματα.
Τόσο τα μελετημένα υλικά που χρησιμοποιούσε, όσο και το γεγονός ότι πολλές οικογένειες για διάφορους λόγους δεν προχωρούσαν σε νεκροψία και περαιτέρω έρευνες, της επέτρεψαν να συνεχίζει την τέχνη της ανενόχλητη για περίπου 40 χρόνια πραγματοποιώντας κάπως έτσι το “τέλειο έγκλημα”.
Οι φόνοι των Momirov
Τον Ιανουάριο του 1924, μια από τις συχνές της πελάτισσες, η Stana Momirov, αγόρασε από την Anujka το φονικό “μαγικό νερό” για 2.300 δηνάρια. Το έδωσε στον άντρα της, Lazar Ludoški, κι εκείνος αρρώστησε και πέθανε μέσα σε λίγες ημέρες. Η Stana στη συνέχεια παντρεύτηκε έναν άλλο άντρα του χωριού, ενώ μέσα σε λίγους μήνες πέθανε ξαφνικά και ένας πλούσιος θείος του δεύτερου άντρα της, υγιέστατος ως τότε.
Τον Δεκέμβριο του 1926 ο Sima και η Sofija Momirov αγόρασαν επίσης το φονικό φίλτρο της Anujka για 5.000 δηνάρια, με σκοπό να σκοτώσουν τον 70χρονο πατέρα του άντρα, Nikola Momirov. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς τους, ο παππούς Nikola ήταν αλκοολικός και κακομεταχειριζόταν τα παιδιά και τα εγγόνια του.
Η Sofija έδωσε το δηλητήριο στην 16χρονη κόρη της Olga Sturza, για να το δώσει εκείνη στον παππού της. Πράγματι, ο Nikola ήπιε το φίλτρο, αρρώστησε και πέθανε μέσα σε 15 ημέρες.
Όταν η οικογένεια ανακρίθηκε από την αστυνομία για τους περίεργους, ξαφνικούς θανάτους των μελών της, η Stana και η Sofija έριξαν όλη την ευθύνη στην Anujka υποστηρίζοντας πως εκείνες της ζήτησαν θεραπευτικά ποτά κι εκείνη τους έδωσε δηλητήριο.
Κάπως έτσι, η Baba Anujka κατηγορήθηκε για τους φόνους και οδηγήθηκε στο δικαστήριο στις 15 Μαΐου του 1928 σε ηλικία 90 ετών!
Μαζί της βρέθηκαν στο εδώλιο του κατηγορουμένου και οι Stana, Sofija και Sima Momirov, η Ljubina Milankov, η Danica Stojić και η Olga Sturza για της δολοφονίες των Nikola Momirov και Lazar Ludoški.
Η καταδίκη της γηραιότερης κατά συρροή δολοφόνου
Τα νεκρά σώματα περίπου 10 ανδρών που είχαν πεθάνει πρόσφατα στάλθηκαν για εξέταση στο Ινστιτούτο Χημείας του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου και σχεδόν σε κάθε περίπτωση ο θάνατός τους ήταν αποτέλεσμα οργανικού φυτικού δηλητηρίου.
Τον Ιούλιο, όταν γνωστοποιήθηκαν και τα αποτελέσματα των χημικών ερευνών από τα δείγματα που βρέθηκαν στο εργαστήριο της Anujka, ο εισαγγελέας ζήτησε θανατική ποινή για όλους τους κατηγορούμενους εκτός από την Olga, που ήταν ακόμα ανήλικη.
Η Sofija και ο Sima Momirov προς υπεράσπισή τους υποστήριζαν ότι δεν ήξεραν ότι το φίλτρο ήταν δηλητήριο και ότι πίστευαν πως τον θάνατο τον προκάλεσαν οι υπερφυσικές δυνάμεις της Anujka. Η Stana Momirov ισχυρίστηκε επίσης ότι ήθελε απλά να θεραπεύσει τον άντρα της από τον αλκοολισμό και όχι να τον σκοτώσει. Η ανήλικη Olga υποστήριξε επίσης ότι δεν ήξερε ότι αυτό το “νερό” θα σκότωνε τον παππού της, ενώ όμως η μητέρα της Sofija κατέθεσε ότι η μικρή γνώριζε πολύ καλά το σχέδιο τους…
Η Anujka, από τη δική της πλευρά, αρνιόταν συνεχώς τις κατηγορίες ότι τους είχε πουλήσει κάποιο “μαγικό νερό” και κατηγόρησε την Ljubina Milankov, ότι εκείνη είχε στήσει όλη την ιστορία εναντίον της.
Τελικά, το δικαστήριο αποφάνθηκε στις 6 Ιουλίου του 1929. Η 91χρονη Anujka καταδικάστηκε σε 15 χρόνια φυλάκισης ως συνεργός στις δύο δολοφονίες.
Η Stana και η Sofija Momirov καταδικάστηκαν σε ισόβια κάθειρξη ως οι βασικοί δράστες, ενώ ο Sima Momirov και η Ljubina Milankov σε 15 και 8 χρόνια φυλάκισης αντίστοιχα. Η Olga Sturza και η Danica Stojić αθωώθηκαν.
Τον Νοέμβριο του ίδιου έτους το Εφετείο αύξησε εκ νέου τις ποινές των κατηγορούμενων μετά από άλλη μια πρόταση του εισαγγελέα για επιβολή θανατικής ποινής.
Η Anujka αφέθηκε τελικά ελεύθερη μετά από οκτώ χρόνια φυλάκισης λόγω της προχωρημένης της ηλικίας. Ήταν τότε 98 χρονών!
Δύο χρόνια αργότερα πέθανε μόνη της στο σπίτι της στο Vladimirovac σε ηλικία 100 ετών.