Η όμορφη και γραφική κωμόπολη της Πύλης Τρικάλων βρίσκεται περίπου 18 χιλιόμετρα από τα Τρίκαλα και είναι χτισμένη στους πρόποδες των βουνών Κόζιακας και Ίταμος. Το όνομά της οφείλεται στο ότι τα παλιότερα χρόνια αποτελούσε το πέρασμα από την Θεσσαλία προς την Ήπειρο, γεγονός που την καθιστούσε και ένα μέρος ιδιαίτερης αξίας για πολλούς αιώνες.

Την Πύλη διασχίζει ο παραπόταμος του Πηνειού, ο λεγόμενος Πορταϊκός, και στην περιοχή δεσπόζουν πέντε ιστορικές γέφυρες, που χτίστηκαν για την εξυπηρέτηση των κατοίκων της Πύλης, αλλά και των γύρω χωριών.

Η πρώτη γέφυρα που χτίστηκε στην περιοχή, το έτος 1514, είναι το τοξωτό, πέτρινο γεφύρι του Αγίου Βησσαρίωνα, που μέχρι και το 1936 αποτελούσε το πέρασμα από την Θεσσαλία στην Ήπειρο. Η επόμενη γέφυρα που δημιουργήθηκε στην περιοχή ήταν η γνωστή ως Γέφυρα Κονδύλη, τα χρόνια του μεσοπολέμου, το 1936.

Η Γέφυρα Κονδύλη διαφοροποιείται από τα παραδοσιακά γεφύρια της περιοχής, καθώς είναι φτιαγμένη από οπλισμένο σκυρόδεμα και μάλιστα είναι μια από τις πρώτες τέτοιου είδους γέφυρες στην Ελλάδα και η πρώτη στην περιοχή που φτιάχτηκε για την εξυπηρέτηση οχημάτων. Βρίσκεται στο στενότερο τμήμα του φαραγγιού και συνδέει τις πλαγιές που καταλήγουν στις δύο όχθες του ποταμού στο πέρασμα Μυροφύλλου-Τετρακώμου.

Gefyra Kondili ©Anna-Maria KZ.

Η κατασκευή της ξεκίνησε το 1934 και ολοκληρώθηκε δύο χρόνια αργότερα χρηματοδοτούμενη από το Υπουργείο Συγκοινωνιών και με πολιτικό μηχανικό τον γνωστό τότε Γιώργο Κινάτο, που επιμελήθηκε και άλλες γέφυρες σκυροδέματος της χώρας. Η γέφυρα έχει μήκος 45,3 μέτρα, πλάτος 6 μέτρα και ύψος 22 μέτρα.

Η ονόμασία της, Γέφυρα Κονδύλη, προέρχεται από τον στρατιωτικό και πολιτικό Γεώργιο Κονδύλη και προφανώς έχει μια άρρηκτη σχέση με τα κοινωνικοπολιτικά δρώμενα της εποχής κατά την οποία χτίστηκε.

Ο Γεώργιος Κονδύλης ήταν στρατιωτικός με πλούσια συμμετοχή στις πολεμικές συγκρούσεις της εποχής του, Κρητική επανάσταση, Μακεδονικό Αγώνα, κίνημα στο Γουδί, Βαλκανικούς πολέμους, εκστρατεία της Κριμαίας, Μικρασιατική εκστρατεία. Όταν αποστρατεύτηκε ίδρυσε το Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα και εκλέχτηκε βουλευτής στην Δ’ Εθνοσυνέλευση του 1924.

Υπήρξε υπουργός στις κυβερνήσεις Παπαναστασίου και Μιχαλακόπουλου και το 1926 οργάνωσε στρατιωτικό κίνημα και έριξε την δικτατορία του Θεόδωρου Πάγκαλου. Ήταν αντιβενιζελικός και φιλοβασιλικός. Διατέλεσε επίσης δύο φορές σε θέση πρωθυπουργού της χώρας επί κυβερνήσεως Παναγή Τσαλδάρη.

ΠΥΛΗ ΤΡΙΚΑΛΩΝ - PILI TRIKALWN: ΓΕΦΥΡΕΣΜετά την ήττα της Μικρασιατικής εκστρατείας, το ολοκαύτωμα και την γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, η Ελλάδα βρισκόταν σε μια περίοδο εσωτερικής αναταραχής και ανασυγκρότησης.

Όπως αναφέρει στο βιβλίο του ο δάσκαλος του χωριού Μυρόφυλλο, Δημήτρης Παπανικολάου, η γέφυρα Κονδύλη δημιουργήθηκε στα πλαίσια της ψηφοθηρικής ανάγκης των κομμάτων της εποχής.

Τις εκλογές του Μαρτίου του 1933 κέρδισαν οι Γεώργιος Κονδύλης και Παναγής Τσαλδάρης. Καθώς στα Τρίκαλα υπήρχε μια κενή έδρα και για να αυξήσουν επί τη ευκαιρία την εκλογική τους δύναμη, οι Κονδύλης και Τσαλδάρης ακύρωσαν τις εκλογές στο Μυρόφυλλο και έκαναν επαναληπτικές τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους. Οι κάτοικοι εκμεταλλεύτηκαν από τη μεριά τους την ευκαιρία να πιέσουν για την κατασκευή της εν λόγω γέφυρας με αντάλλαγμα την στήριξή τους στον Κονδύλη. Εκείνος τήρησε την υπόσχεσή του απέναντί τους.

Έτσι λοιπόν, η γέφυρα ολοκληρώθηκε ως ένα από τα σημαντικά έργα της τότε κυβέρνησης στα πλαίσια της δημιουργίας δρόμων οχημάτων στην οδική σύνδεση Θεσσαλίας και Ηπείρου.

pictureΚατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής και συγκεκριμένα τον Ιούνιο του 1943, στην περιοχή έλαβε χώρα η ιστορική Μάχη της Πόρτας. Οι αντάρτες του ΕΛ.Α.Σ. ανατίναξαν το αριστερό μέρος της γέφυρας για να εμποδίσουν την προέλαση των ιταλικών οχημάτων.

Η γέφυρα έπεσε από την μια πλευρά στην κοίτη του ποταμού, αλλά το κατάστρωμά της από σκυρόδεμα δεν έσπασε.

Για την εξυπηρέτηση των κατοίκων της περιοχής δημιουργήθηκε μια παράκαμψη στο ποτάμι με κορμούς δέντρων, που όμως δημιουργούσε μεγάλες δυσκολίες στις συγκοινωνίες. Αργότερα, μετά το τέλος του πολέμου το 1947, δημιουργήθηκε ένα ξύλινο κατάστρωμα πάνω στο πεσμένο σκυρόδεμα. Κι αυτό όμως δεν λειτούργησε, καθώς η φθορά του από τις καιρικές συνθήκες το καθιστούσε ιδιαίτερα επικίνδυνο.

Οι διαδικασίες αναστήλωσης της αρχικής γέφυρας ξεκίνησαν τελικά τον Απρίλιο του 1956, μια δεκαετία αργότερα. Το πεσμένο κατάστρωμα σηκώθηκε στη θέση του με την βοήθεια μηχανημάτων και το βάθρο του φτιάχτηκε εκ νέου. Από τότε μέχρι σήμερα η γέφυρα Κονδύλη χρησιμοποιείται κανονικά στην οδική κυκλοφορία.

Κοινοποιήστε
Άννα-Μαρία Κέκια
Πτυχιούχος Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου με έφεση στην έκφραση μέσω του γραπτού λόγου. Στον τομέα της αρθρογραφίας έχω ασχοληθεί τόσο με γενική ειδησεογραφία, πολιτικά και κοινωνικά θέματα, όσο και με φωτορεπορτάζ, στήλες πολιτισμού, κριτικές δίσκων, αφιερώματα και συνεντεύξεις. Λάτρης της ανεξάρτητης και ερευνητικής δημοσιογραφίας με έμφαση στην ιστορία, την ψυχολογία, την εγκληματολογία και την κοινωνιολογία. Παράλληλη και αγαπημένη απασχόληση η τέχνη της φωτογραφίας.