Τέλος Ιουλίου και εγώ μπαινοβγαίνω στα βιβλιοπωλεία -διαδικτυακά φυσικά- ψάχνοντας να αγοράσω το βιβλίο που θα μου κρατάει συντροφιά τα βράδια στο μπαλκόνι μου. Και εκεί που διαβάζω περιλήψεις, κριτικές και βιογραφικά συγγραφέων ένα post στο facebook μου τραβάει τη προσοχή…
H φωτογραφία του post πολύ γνώριμη…H Στόφα, η παραδοσιακή φορεσιά της Σκοπέλου. Το post αναφέρεται στο καινούριο βιβλίο της Ειρήνης Μαλάμου “Το Μαύρο Νυφικό”.
Αυτή είναι η επόμενη μου συνέντευξη, σκέφτηκα, και το επόμενο λεπτό με βρίσκει να τηλεφωνώ σε φίλους και συγγενείς από τη Σκόπελο για να βρω το τηλέφωνό της.
Άμεση, φιλική, επικοινωνιακή, την πέτυχα στο λιμάνι της Γλώσσας την ώρα που έπαιρνε το πλοίο της επιστροφής μετά από ένα ζεστό τριήμερο στο νησί. Δέχτηκε αμέσως να κάνουμε τη συνέντευξη αυτή και να μας συστήσει την Ειρήνη και την Αγγελική.
Η Ειρήνη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα με καταγωγή από τη Γλώσσα Σκοπέλου, όπου περνάει τα καλοκαίρια της από παιδί μέχρι σήμερα. Οι αφηγήσεις των παππούδων της, καθώς και οι μαρτυρίες των ντόπιων, αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για την αφήγηση της ιστορίας της Αγγελικής, που έζησε σε μια εποχή σκληρή, όχι μόνο για ολόκληρη την ανθρωπότητα, αλλά κυρίως για τις γυναίκες.
Η Αγγελική με την επαναστατική της φύση και τη διαφορετικότητά της κατάφερε να αφήσει ανεξίτηλη την σφραγίδα της σε ένα νησί που ήταν ακόμη τόπος αποκομμένος. Στο βιβλίο αυτό διαφαίνεται το ανάγλυφο ενός νησιού που πίσω από το τουριστικό χρώμα του καλοκαιριού, κρατάει τις μνήμες ζωντανές και τις παραδόσεις αναλλοίωτες.
Όπως χαρακτηριστικά η ίδια λέει…
Πότε μπαίνει η συγγραφή στη ζωή σας;
Αρχικά μπήκε στη ζωή μου, από πολύ μικρή ηλικία, η αγάπη για την ανάγνωση βιβλίων. Ταυτόχρονα έπλαθα στη φαντασία μου δικές μου ιστορίες. Συνήθως έπιανα την άκρη του νήματος από κάποιο αληθινό γεγονός που είχα ακούσει ή είχα διαβάσει κι έπλεκα τον δικό μου ιστό. Η αποτύπωση των σκέψεων στο χαρτί βέβαια ξεκίνησε πολύ αργότερα, πιο πολύ τα τελευταία δέκα χρόνια που οι συνθήκες της ζωής μου άλλαξαν κι οι σκέψεις ωρίμασαν.
Είναι η ιστορία της Αγγελικής αληθινή;
Σχεδόν σε όλα τα βιβλία κρύβεται μια αληθινή ιστορία. Ο αναγνώστης, πιστεύω, πολλές φορές θα αναρωτηθεί τι είναι αληθινό και τι ακουμπάει στη σφαίρα της φαντασίας.
Το Μαύρο Νυφικό, παρόλο που βασίζεται σε πραγματικά ιστορικά γεγονότα, δεν είναι ένα βιβλίο ντοκουμέντο, Η ζωή της Αγγελικής καθώς και η δράση των ηρώων είναι ένα σύμπλεγμα αληθινών και φανταστικών γεγονότων που όμως δεν ταυτίζονται με τα πραγματικά πρόσωπα κι αυτό το διευκρινίζω διότι τα ονόματα που έχουν χρησιμοποιηθεί είναι ονόματα οικογενειών που ανήκουν στον τόπο και τα επέλεξα εντελώς τυχαία.
Το βιβλίο «Το Μαύρο Νυφικό» διαδραματίζεται σε ένα χωρίο της Σκοπέλου, τη Γλώσσα. Ένα χωριό που έχετε και εσείς μνήμες… Μιλήστε μου για τις στιγμές που περνάτε εκεί.
Δυστυχώς οι υποχρεώσεις δεν μου επιτρέπουν τις συχνές μετακινήσεις στο νησί, προσπαθώ όμως κάθε καλοκαίρι να πηγαίνω έστω και για λίγες μέρες. Όσο πλησιάζει ο καιρός με πιάνει ανυπομονησία για εκείνη της στιγμή που θα αντικρύσω τα γαλαζοπράσινα νερά και θα πάρω τις πρώτες ανάσες με το άρωμα του τόπου. Χαρακτηριστική μυρωδιά από ρετσίνι και θυμάρι.
Όποτε πηγαίνω στο χωριό, έρχονται στο νου μου αναμνήσεις από τα παιδικά μου χρόνια. Θυμάμαι τα δύσβατα καλντερίμια που ήταν ακόμη στρωμένα με θαλασσινή πέτρα, το μικρό λιμάνι με τις ψαρόβαρκες, τις ταράτσες με το απλωμένο αμύγδαλο, την μυρωδιά από το δαμάσκηνο που στέγνωνε στις σίτες, τα λουλούδια και τους βασιλικούς που άνθιζαν έξω από τις πόρτες των σπιτιών, τις γυναίκες που καθόντουσαν στις πεζούλες κι έπιαναν την κουβέντα χωρίς να χρειάζεται να σε ξέρουν, τα απομεσήμερα που όλο και κάποια θειά σε προσκαλούσε στην αυλή της να κεράσει γλυκό του κουταλιού, τις γιαγιάδες που φορούσαν ακόμη φουστάνα και μαντήλα.
Είναι τόσες πολλές οι αναμνήσεις κι η γλυκιά νοσταλγία μιας εποχής που πέρασε ανεπιστρεπτί. Δεν σας κρύβω πως την ημέρα της αναχώρησής μου, με πιάνει μελαγχολία και κάθε φορά παρηγοριέμαι στην σκέψη πως θα καταφέρω να ξανάρθω.
Πως βιώσατε την ιστορία της Αγγελικής εσείς;
Η ιστορίας της Αγγελικής κατά την περίοδο της συγγραφής κυριολεκτικά με κατάπιε. Είχα ξεκινήσει να θέτω τα θεμέλια, λίγους μήνες πριν την έναρξη της καραντίνας, αλλά η κυρίως συγγραφή έγινε κατά την ίδια περίοδο που λόγω των συνθηκών όλη μου η οικογένεια, όπως κι όλων των υπολοίπων βέβαια, βρέθηκε εγκλωβισμένη μέσα στο σπίτι.
Ο γιος μου επέστρεψε από μια ανέμελη φοιτητική ζωή, η μεγάλη μου κόρη προετοιμαζόταν να δώσει Πανελλήνιες, η μικρή στην Πέμπτη δημοτικού κι ο σύζυγος με τηλεργασία. Πέντε άνθρωποι που βίωναν μια διαφορετική πραγματικότητα με μόνη επαφή στον έξω κόσμο την οθόνη του υπολογιστή. Εγώ πάλι ήμουν παρούσα κι απούσα, κλεισμένη στο γραφείο μου χάνοντας την αίσθηση του χρόνου.
Αφιέρωσα το βιβλίο στον σύζυγό μου Θοδωρή, γιατί με στήριξε με όλες του τις δυνάμεις καταβάλλοντας υπερπροσπάθεια. Χωρίς εκείνον ειλικρινά δεν θα είχα καταφέρει να ολοκληρώσω το έργο δίχως να βγω αλώβητη.
Τι μένει στον αναγνώστη μετά το τέλος του βιβλίου;
Είναι μια ερώτηση στην οποία δεν είμαι σε θέση να απαντήσω. Σε κάθε μυθιστόρημα ο αναγνώστης κάνει τις δικές του κρίσεις, αναπτύσσει διαφορετικά συναισθήματα, έχει ποικίλες προτιμήσεις σε αυτά που επιλέγει να κρατήσει.
Αυτό που ελπίζω είναι ο αναγνώστης να καταφέρει να προβληματιστεί σχετικά με τα ανθρώπινα πάθη, τη σχέση των δύο φύλων στο πέρασμα των εποχών, την αδυναμία των ανθρώπων να αποδεχτούν τη μοίρα τους ή εκείνων που πήραν σκληρές αποφάσεις προκειμένου να χαράξουν τις δικές τους πορείες και κυρίως να αναζητήσουν την ευτυχία.
Τι έμεινε σε εσάς μετά το τέλος της συγγραφής;
Η συγγραφή ήταν για μένα σαν ένα θηρίο που κρατούσα φυλακισμένο μέσα μου και κάθε φορά που έπιανα την πένα ένιωθα να βρίσκεται όλο και πιο κοντά στην απελευθέρωση. Έτσι μόνο μπορώ να περιγράψω αυτό που μου έμεινε. Απελευθέρωση από τον εαυτό μου.
Ποιος είναι ο πρώτος που διάβασε το βιβλίο σας όταν το ολοκληρώσατε;
Ο Θοδωρής (αναφέρομαι στον σύζυγό μου). Κήνσορας και Πυγμαλίων
Ποια τα συναισθήματά σας όταν εκδόθηκε το βιβλίο σας και το κρατήσατε στα χέρια σας;
Θα έλεγα αναμενόμενα. Όσο και να σας φαίνεται παράξενο δεν ήταν εκείνη η στιγμή που κατακλύστηκα από χαρά και συγκίνηση. Ήταν εκείνο το πρωί που χτύπησε το τηλέφωνο του σπιτιού μου κι άκουσα τη φωνή του κυρίου Ηλία Λιβάνη να μιλάει για το βιβλίο μου με ζεστά κι ενθαρρυντικά λόγια. Αυτή είναι μια στιγμή που δεν θα ξεχάσω ποτέ.
Πως είναι η συνεργασία σας με τον εκδοτικό οργανισμό Λιβάνη;
Δεν είναι καν υπερβολή να πω ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΉ!!! Θα ξεκινήσω, από τον κ. Λιβάνη που με συγκίνησε με την ευγένειά του, την ηρεμία του, την βαρύτητα των λόγων του και την τήρηση των υποσχέσεών του στο έπακρο.
Όλοι οι άνθρωποι του εκδοτικού οργανισμού Λιβάνη με τους οποίους συνεργάστηκα, υπήρξαν ευγενικοί κι υπομονετικοί, δείχνοντας προσωπικό ενδιαφέρον, σκύβοντας πάνω από το έργο που τους είχε ανατεθεί, προσπαθώντας να φέρουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Μια έμπειρη κι οργανωμένη ομάδα, που με γέμισε ασφάλεια κι εμπιστοσύνη. Τους ευχαριστώ όλους.
Σε μία περίοδο δύσκολη για όλους μας, δεδομένης της πίεσης και των συνθήκων ζωής που επικρατούν το τελευταίο χρόνο, τι πιστεύετε ότι προτιμά να διαβάζει ο αναγνώστης;
Κάθε βιβλίο έχει το δικό του κοινό. Πιστεύω όμως ότι οι συνθήκες τις οποίες βιώσαμε τον τελευταίο καιρό μας έφεραν όλους αντιμέτωπους με τον ίδιο μας τον εαυτό. Βρήκαμε χρόνο να σκεφτούμε, να προβληματιστούμε, να εμβαθύνουμε σε πιο σοβαρά ζητήματα.
Δεν μπορώ να γνωρίζω τα στατιστικά σχετικά με τις προτιμήσεις του κοινού, πιστεύω όμως πως οι αναγνώστες αναζητούν θέματα που θα τους ταξιδέψουν μακριά από την σύγχρονη πραγματικότητα που μας πλήγωσε τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά.
Αν είχατε τη δυνατότητα να γράψετε το βιβλίο της ζωής σας, θα αλλάζατε κάτι;
Αν…Εννοείτε αν είχα τη δυνατότητα να γυρίσω τον χρόνο πίσω και να κάνω διαφορετικές επιλογές; Ποιoς δεν θα ήθελε να διορθώσει τα κακώς κείμενα της ζωής του; Όμως τα λάθη κι οι εσφαλμένες επιλογές είναι μέρος του βίου μας, όπως είναι και τα επίχειρα που πληρώνουμε γι’ αυτά.
Από τα λάθη μας διδασκόμαστε, ανακαλύπτουμε τον εαυτό μας, παίρνουμε αποφάσεις κι επιλέγουμε την ρότα μας. Ουδέν κακόν αμιγές καλού…
Έχετε μία μεγάλη οικογένεια. Πότε βρίσκετε χρόνο για να γράψετε;
Μια μεγάλη οικογένεια συνεπάγεται μεγάλες υποχρεώσεις, πάντοτε όμως βρίσκουμε χρόνο να κάνουμε αυτό που αγαπάμε και μας γεμίζει. Όπως προανέφερα, χρωστάω την εξοικονόμηση του χρόνου στον σύζυγό μου που στάθηκε αρωγός και συνοδοιπόρος.
Η παρουσίαση του βιβλίου σας θα γίνει στη Γλώσσα, σας αγχώνει αυτό;
Το γεγονός πως η παρουσίαση θα γίνει στον τόπο καταγωγής μου είναι ενθαρρυντικό. Θα βρίσκομαι ανάμεσα σε συγγενείς, φίλους, γνωστούς κι άλλους που θα γνωρίσω σταδιακά, ανθρώπους που με στήριξαν κι αγκάλιασαν από την πρώτη στιγμή με μεγάλο ενδιαφέρον το έργο μου.
Το καλοκαίρι σας θα το περάσετε στο νησί;
Όσο ο χρόνος μου το επιτρέπει κι οι συνθήκες το ευνοούν θα περάσω τις διακοπές μου στο νησί μαζί με την οικογένειά μου και τους γονείς μου.
Ετοιμάζετε το επόμενο;
Κάτι έχω στα σκαριά, πιο πολύ ένα προσχέδιο. Προς το παρόν θα αφήσω το καλοκαίρι να περάσει, να αφιερώσω χρόνο στους δικούς μου ανθρώπους και να δρέψω τη χαρά της κυκλοφορίας ΤΟΥ ΜΑΥΡΟΥ ΝΥΦΙΚΟΥ.
Ευχαριστούμε πολύ για την όμορφη συνομιλία μας και ευχόμαστε το Μαύρο Νυφικό να αποκτήσει πολλές εκδόσεις!
Η παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει στον Ωρωπό στις 24 Ιουλίου, στον χώρο της έκθεσης βιβλίου.
*Εάν οι συνθήκες δεν το επιτρέψουν η παρουσίαση θα γίνει στον χώρο του βιβλιοπωλείου ΜΟΛΥΒΙ. *
Θα ακολουθήσει παρουσίαση στη Γλώσσα Σκοπέλου στις 11 Αυγούστου, στο Δημοτικό Σχολείο και στη χώρα της Σκοπέλου στις 27 Αυγούστου στον Κινηματογράφο “Ορφέας”.
