Η Barbara Millicent Roberts, γνωστή ως Barbie, είναι η πιο διάσημη κούκλα του κόσμου (Bibi-Bo μην κλαις καλή μου) και κυκλοφόρησε από την εταιρεία παιχνιδιών Mattel, τον Μάρτιο του 1959.
Η έμπνευση πίσω από την αρχή της ιστορίας της όμως ξεκινά μερικά χρόνια πριν, όταν η επιχειρηματίας Ρουθ Χάντλερ παρατήρησε την κόρη της που έπαιζε με χάρτινες κούκλες στις οποίες έδινε ρόλους ενηλίκων και τους άλλαζε ρούχα.
Έτσι, συνειδητοποίησε ότι υπάρχει ένα κενό στην αγορά, αφού εκείνη την εποχή οι κούκλες είχαν μόνο τη μορφή νηπίου (baby dolls), και πρότεινε στον άντρα της, Έλλιοτ (ιδρυτής της εταιρείας Mattel), την ιδέα της κούκλας με την μορφή ενήλικα.
Μέχρι η ιδέα να πάρει σάρκα και οστά, μεσολάβησε ένα ταξίδι στην Ευρώπη το 1956, όπου η Χάντλερ, μαζί με τα παιδιά της Μπάρμπαρα και Κένεθ, βρήκαν τυχαία μια γερμανική κούκλα-παιχνίδι, τη Bild Lilli. Αγόρασε τρεις, εκ των οποίων τη μία τη χάρισε στην κόρη της και οι άλλες δύο πήγαν κατευθείαν στη Mattel. (Έπεσε ανατομία, βιοψία, αναλύσεις, κτλ.)
Η Bild Lilli δημιουργήθηκε το 1955, από έναν δημοφιλή χαρακτήρα κόμικ του Ράινχαρντ Μπόιτιν για την εφημερίδα Bild, πουλήθηκε για πρώτη φορά στη Γερμανία και ενώ αρχικά είχε βγει στην αγορά για ενήλικες, έγινε περισσότερο δημοφιλής στα παιδιά.
Επιστρέφοντας στις ΗΠΑ, η Χάντλερ στρώθηκε στη δουλειά για να σχεδιάσει την δική της κούκλα, μαζί με τον μηχανικό Τζακ Ράιαν, η οποία πήρε το όνομα Barbie, προς τιμήν της κόρης της Μπάρμπαρα, που ενέπνευσε την ιδέα.
Κατασκευάστηκε στην Ιαπωνία,
τα ρούχα της ήταν σχεδιασμένα από την
σχεδιάστρια μόδας Σάρλοτ Τζόνσον
και όλα ραμμένα στο χέρι.
Πατένταραν όλες τις καινοτόμες λεπτομέρειες που την κάνουν μοναδική, αφού μπορούσε να στέκεται σε οποιαδήποτε επίπεδη επιφάνεια χωρίς να την κρατά κάποιος, και έκανε την πρώτη της δημόσια εμφάνιση στη Διεθνή Έκθεση Παιχνιδιών της Νέας Υόρκης στις 9 Μαρτίου 1959. Εκείνη η μέρα θεωρείται επίσημα ως ημερομηνία γέννησής της. (Ανήκει στους Ιχθείς δηλαδή…)
Βγήκε σε δύο εκδοχές (μελαχρινή ή ξανθιά), φορούσε ένα ασπρόμαυρο ριγέ μαγιό, είχε γυαλιά ηλίου και τα μαλλιά της ήταν πιασμένα σε αλογοουρά.
Οι νέοι και τα παιδιά έκαναν σαν παλαβά για εκείνη και τον πρώτο χρόνο της κυκλοφορίας πουλήθηκαν γύρω στις 350.000 κούκλες!
Ωστόσο, η ενήλικη εμφάνιση και το πλούσιο στήθος της προκάλεσαν πολλές αντιδράσεις από τους γονείς, με αποτέλεσμα η εταιρεία να αλλάξει πάρα πολλές φορές την εμφάνισή της μέχρι το 1971, όταν και οι σχεδιαστές φρόντισαν τα μάτια της να κοιτούν ευθεία μπροστά, αντί για πλάγια που ήταν η αρχική κατεύθυνση τους. (Μπήκαν κι αυτά στον ίσιο δρόμο, μαζί με το υπόλοιπο σώμα.)
Η Barbie, σχεδόν από την αρχή της κυκλοφορίας της, δημιούργησε μία ολόκληρη βιομηχανία, που έκανε την Mattel κολοσσό. Η ποικιλία ρούχων και αξεσουάρ, οι φίλοι και οι φίλες της Barbie, βιβλία, ταινίες και βιντεοπαιχνίδια, βοήθησαν στο να εδραιωθεί και να παγιωθεί τόσο η ίδια η κούκλα όσο και η εταιρία. Έτσι, η Mattel απέκτησε τα δικαιώματα της Bild Lilli το 1964 και σταμάτησε την παραγωγή της. (Άκλαφτη πήγε η Lilli.)
Φτάνοντας στη δεκαετία του ‘70 η Barbie ξεκινά διεθνή καριέρα. Η Mattel προωθεί στην αγορά την πρώτη μαύρη κούκλα, την φίλη της Barbie, Christie O’Neil, και ακολουθούν εκδοχές για Ισπανόφωνες , Ανατολίτισσες, κ.ο.κ. κούκλες.
Η εταιρία προσπάθησε με αυτόν τον τρόπο να δημιουργήσει μια μεγαλύτερη ποικιλία σε αποχρώσεις δέρματος, σχημάτων σώματος, και ενδυμασιών, ώστε να κάνει την κούκλα περισσότερο εκπαιδευτική.
Παρά την μεγάλη δημοτικότητα που απέκτησε, ο χαρακτήρας της ανεξάρτητης γυναίκας που προβάλλει η Barbie προκάλεσε τις ισλαμικές κοινωνίες τόσο που τελικά το 2003 η Σαουδική Αραβία απαγόρευσε την κυκλοφορία της.
Πλέον, μόνο η Fulla (ξαδερ-fulla της Barbie που θυμίζει Adibas) επιτρέπεται στη χώρα γιατί είναι μια κούκλα που ακολουθεί τα Ισλαμικά πρότυπα ενδυμασίας και συμπεριφοράς.
Για την ιστορία της 60χρονης πλέον κούκλας, οι γονείς της είναι ο Τζορτζ και η Μάργκαρετ Ρόμπερτς, κατάγεται από την πόλη Γουίλοους και είναι απόφοιτος Λυκείου. Ερωτεύτηκε και παντρεύτηκε τον Κεν Κάρσον, (εμφανίστηκε ως κούκλα το 1961 και το μικρό του όνομα το πήρε από τον γιο της οικογένειας Χάντλερ) και σήμερα είναι αρκετά ευκατάστατη.
Μετατράπηκε σε είδωλο γιατί, εκτός των άλλων, ταξίδεψε στο φεγγάρι 4 χρόνια πριν από τον άνθρωπο, ήταν η πρώτη υποψήφια γυναίκα για τη θέση του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών και αποτέλεσε έμπνευση για καλλιτέχνες και δημιουργούς της σύγχρονης τέχνης.
Όλα αυτά έκαναν την Barbie επαναστάτρια που διακήρυξε εμπράκτως την ισότητα των δύο φύλων και προσπάθησε να απελευθερώσει την εικόνα της γυναίκας από τους στερεότυπους ρόλους της. (Στην αμερικάνικη αργκό, ωστόσο, η λέξη Barbie χαρακτηρίζει τη «ρηχή» γυναίκα γεγονός που επιβεβαιώνεται και με το σατιρικό τραγούδι «Barbie Girl». Άβυσσος η ψυχή του Αμερικάνου…)
Η Barbie σήμερα αποτελεί είδος της παγκόσμιας ιστορίας παιχνιδιών
και παρά τον σκληρό ανταγωνισμό, τουλάχιστον ένα δισεκατομμύριο κούκλες έχουν πουληθεί σε περισσότερες από 150 χώρες, από τότε
που πρωτοεμφανίστηκε.
Η Mattel άλλωστε, με αφορμή την προώθηση της Barbie, έγινε η πρώτη εταιρία που δημιούργησε διαφημίσεις με στόχο το παιδικό κοινό και αυτή η τακτική σίγουρα συνέβαλε τα μέγιστα στο σύνολο των πωλήσεων μέχρι σήμερα.
Από το 2015, η Barbie βραβεύει τις σημαντικές γυναίκες που προέρχονται από διαφορετικούς τομείς και μπορούν να εμπνεύσουν την επόμενη γενιά, ενδυναμώνοντας τον ρόλο των γυναικών και θέτοντας νέα πρότυπα για τα κορίτσια σε όλον τον κόσμο.
Έτσι, δημιουργεί μοναδικές και προσωποποιημένες κούκλες μέσα από το πρόγραμμα Sheroes/Role Models, με σκοπό να τους δώσει την υψηλότερη δυνατή αναγνώριση. (Μία από αυτές έγινε και για την Amelia Earhart, δείτε περισσότερα εδώ)
Για τον εορτασμό των γενεθλίων της, με μότο «Μπορείς να γίνεις ό,τι ονειρεύεσαι!» και σε συνέχεια της παγκόσμιας καμπάνιας #MoreRoleModels, δημιουργούνται κάθε χρόνο μερικές νέες εκδοχές της.
Τέλος, από τον Ιανουάριο του 2019 η Mattel έχει συμφωνήσει με την LuckyChap Entertainment για την δημιουργία ταινίας με θέμα τη διάσημη κούκλα, την οποία θα υποδυθεί η Margot Robbie.