Ο Αλέξανδρος Καζίλας είναι ένας ταλαντούχος νέος, που αγαπά και υπηρετεί την μουσική. Οι συνεχείς προσπάθειές του να διαδώσει το μπουζούκι και να εξελίξει την λαϊκή μουσική, τον έχουν κάνει ιδιαιτέρως αγαπητό στην τοπική κοινωνία.
Δεν έχει όμως παίξει μόνο εντός των ορίων της, ούτε έχει επαναπαυθεί σε αυτό. Είναι ένας άνθρωπος που έχει δει, ακούσει και βιώσει αρκετές και όμορφες μουσικές εμπειρίες, τις οποίες με προθυμία δέχτηκε να μοιραστεί μαζί μας.
Με μεγάλη μας χαρά, μερικές μέρες πριν το γενικό lockdown, είχαμε μια ευχάριστη πολύωρη συνάντηση μαζί του. Έτσι, σήμερα, σας παραθέτουμε μέρος αυτής της συζήτησης, κατά την οποία αναπτύξαμε διάφορα θέματα γύρω από την μουσική και την προσωπική του πορεία.
___________________________________________
Ποιά ήταν τα ερεθίσματα που σε ώθησαν στο να επιλέξεις ως όργανο το μπουζούκι;
Εγώ έχω μια περίεργη ιστορία γιατί εγώ ήθελα να μάθω αρχικά ακορντεόν. Είχα επηρεαστεί από έναν φίλο του πατέρα μου που έπαιζε ακορντεόν και κάναμε ωραία παρέα όλοι μαζί. Αυτός ο άνθρωπος με ενέπνευσε αλλά ντρεπόμουν να του ζητήσω να μου μάθει να παίζω. Το ήθελα όμως τόσο πολύ που έκατσα και έφτιαξα ένα αυτοσχέδιο ακορντεόν με ένα μικρό αρμόνιο που μου είχε κάνει δώρο η νονά μου κι έπαιζα με αυτό.
Ένα βράδυ που ήταν στο σπίτι με είδε, γέλασε και μου είπε “Τι θα κάνουμε θα παίζουμε κι οι 2 το ίδιο;”, του είπα “Έχεις δίκιο, είναι βαρετό.”, “Μάθε κάτι άλλο, μάθε μπουζούκι” μου λέει. Και μου έμεινε αυτό.
Πώς τα φέρνει η ζωή, ένα βράδυ άκουσα σε ένα πρόγραμμα με λαϊκά ένα τραγούδι του Ζαμπέτα, αν θυμάμαι καλά, ρώτησα αν αυτό που άκουγα είναι μπουζούκι και ζήτησα να μάθω να ξεκινήσω μαθήματα.
Άρα μέχρι τα πρώτα σου μαθήματα δεν είχες έρθει ξανά σε επαφή με το όργανο;
Η πρώτη μου επαφή με το όργανο ήταν όταν το είδα στο σπίτι ενός φίλου ενώ παίζαμε videogames. Το είδα σε μια γωνιά, δεν ήξερα πως είναι και το πέρασα για κιθάρα. Όταν μου είπε ο φίλος μου ότι είναι το μπουζούκι του πατέρα του, το έπιασα στα χέρια μου προσεκτικά και κόλλησα.
Ξεκίνησα να πειραματίζομαι μόνος μου με το όργανο για μερικές εβδομάδες και μετά βρέθηκα στον Στάθη Μιλάνο για μαθήματα. Με δίδαξε πολλά πράγματα αυτός ο άνθρωπος. Χωρίς αυτόν, πολλοί δεν θα είχαν την πορεία που έχουν σήμερα. Όποιος πέρασε από δίπλα του μεταφερόταν αυτόματα σε άλλη εποχή.
Ήταν μεγάλο σχολείο για εμένα η συνύπαρξη με τον Στάθη Μιλάνο. Έμαθα την αυθεντικότητα και τον σεβασμό στον καλλιτέχνη, την μουσική, την ψυχαγωγία. Μαθήτευσα δίπλα του 2,5 χρόνια και μετά μου είπε “Δεν έχω να σου δείξω κάτι άλλο”.
Τι ακολούθησε μετά;
Το 2005 αποφάσισα μόνος μου να συμμετέχω στου Πανθεσσαλικούς καλλιτεχνικούς αγώνες και πήρα το 1ο βραβείο. Παρόλα αυτά δεν μπόρεσα να πάω στους αγώνες της Αθήνας, γιατί τότε πήγαιναν μόνο μουσικά σύνολα κι όχι μεμονωμένοι μουσικοί.
Μετά έφυγα για σπουδές στην Αθήνα και έγινα Τεχνικός Ιατρικών Οργάνων.
Που το πας που το φέρνεις πάλι στα όργανα γυρνάς!
Χαχα, ναι έτσι είναι!
Πώς και δεν σπούδασες κάτι σχετικό με την μουσική και καταπιάστηκες με κάτι άλλο;
Γιατί επικρατούσε η άποψη ότι ο μουσικός δεν μπορεί να βιοποριστεί, δεν είναι “σοβαρή δουλειά” και γενικά επηρεάστηκα, αποφάσισα να μάθω και κάτι ακόμα, να έχω μια γνώση επιπλέον.
Ωστόσο το μικρόβιο υπήρχε, αντέδρασα αφότου τελείωσα την σχολή και πήγα ξανά εκεί που ένιωθα ευτυχισμένος. Είχα επαφές με ανθρώπους και έκανα μαθήματα με τον Βασιλά, τον μπουζουξή της Μαίρης Λίντα μετά τον Χιώτη.
Επίσης πήγαινα σε πολλά μαγαζιά για να ακούσω συγκεκριμένους ανθρώπους να παίζουν. Βρέθηκα σε παρέες με πολύ καλούς μουσικούς, έμπειρους, από τους οποίους άκουσα αρκετές συμβουλές και ιστορίες οι οποίες με εξέλιξαν κι έτσι ασχολήθηκα στην πορεία με την κιθάρα, τον τζουρά, με τρίχορδο και τετράχορδο μπουζούκι.
Βρέθηκα το 2016 στο Dubai να παίζω μουσική για Έλληνες του εξωτερικού, πέρασα αργότερα από διάφορα μαγαζιά του Βόλου, συμμετείχα σε ηχογραφήσεις τραγουδιών, έπαιξα στην ίδια σκηνή με τον Μακεδόνα σε συναυλία του στην Λάρισα, έχω κάνει πολλά όμορφα πράγματα.
Σήμερα που το συζητάμε, αν είχες επιλέξει το ακορντεόν που ήθελες αρχικά, τι πιστεύεις πως θα είχε αλλάξει στην πορεία σου;
Ήθελα να ασχοληθώ με την μουσική γενικά, το μόνο βέβαιο. Μικρός έπαιρνα διάφορα πράγματα και έκανα πως παίζω μουσική. Αλλά και ακορντεόν να είχα μάθει πάλι στο λαϊκό τραγούδι θα κατέληγα.
Ποια είναι η θέση του μπουζουκιού στην σύγχρονη ελληνική μουσική σκηνή, κατά την γνώμη σου;
Το μπουζούκι είναι ένα όργανο που ξεχωρίζει από τα άλλα και έχει συνδεθεί με κάποιες μεγάλες και δύσκολες εποχές της χώρας μας, με τον πόνο, τον πόλεμο… Ένα όργανο που μεταφέρει μνήμες ιστορίας και συναισθημάτων, κι όμως δεν σημαίνει το ίδιο πια για τον κόσμο.
Το μπουζούκι, που θεωρείται κατ’εξοχήν ελληνικό όργανο και σύμβολο, δεν υποστηρίζεται στα νέα τραγούδια, ούτε ακούς την μουσική που περιμένεις στα “μπουζούκια”.
Ακόμα και η λέξη “μπουζουξής” είναι παρεξηγημένη. Είναι ο μουσικός που αγαπάει το μπουζούκι. Αλλά πως να μην είναι όταν το ίδιο το κράτος δεν έχει αναγνωρισμένο πτυχίο για το όργανο αυτό ώστε να μας παίρνουν στα σοβαρά.
Παρόλα αυτά, αν και αποτελεί πολιτιστική κληρονομιά, το μπουζούκι έχει παραγκωνιστεί, δεν υπάρχει πλέον στο ραδιόφωνο, δεν ακούγεται όσο παλιά.
Το λαϊκό τραγούδι έχει “τελειώσει”, δεν είναι όπως ήταν, το τραγούδι του λαού.
Για μένα βέβαια όλα λαϊκά είναι, αλλά σύμφωνα με τις κατηγοριοποιήσεις που γίνονται, λαϊκό τραγούδι δεν υπάρχει σήμερα.
Η αλήθεια είναι ότι πλέον για να ακούσει κάποιος μπουζούκι, θα επιλέξει ένα μικρό μαγαζί, αυτό που λέμε “της παρέας”. Πολλές φορές μπορεί να πετύχεις ανθρώπους όχι μόνο καλούς αλλά και βιρτουόζους, μάλιστα τις περισσότερες φορές αυτοδίδακτους. Μήπως ο επαγγελματισμός έχει κατά μια έννοια καταστρέψει την τέχνη;
Ο ρόλος της μουσικής είναι η έκφραση συναισθημάτων. Κάποιοι έχουν μπερδευτεί λίγο και προσπαθούν να εξυπηρετηθούν από την μουσική αντί να την υπηρετήσουν. Πάντα υπήρχε αυτό αλλά τώρα φαίνεται πολύ περισσότερο. Είναι έτσι το σύστημα, ο τρόπος που λειτουργεί παράγει αναλώσιμα τραγούδια τα οποία τα ξεχνάς, δεν σου μένουν. Όχι μόνο η μουσική, ακόμα και οι στίχοι.
Όντως, αν παρατηρήσει κάποιος τα σύγχρονα τραγούδια, αυτά που “μένουν” στον ακροατή και ξεπερνούν την δεκαετία, είναι εκείνα που έχουν περιεχόμενο, εμπλουτισμένο στίχο και μελωδία.
Αυτά που έχουν κάτι να σου πουν δηλαδή. Σε όλες τις μορφές τέχνης, αυτό ισχύει. Αν δεν σε συγκινήσει το έργο με το συναίσθημα, τουλάχιστον πρέπει να έχει κάτι να σου πει. Αυτό πέτυχαν όλοι οι παλιοί συνθέτες και δημιουργοί με τα τραγούδια τους και έγιναν διαχρονικοί. Σήμερα δυσκολευόμαστε να επιλέξουμε γιατί έχουμε πληθώρα πληροφορίας και δεν μπορούμε να διακρίνουμε την αξία των έργων.
Είναι προφανώς και θέμα παιδείας. Εδώ στα μουσικά σχολεία και υπήρχαν ελλείψεις σε προσωπικό, ενώ υπήρχαν χρηματοδοτήσεις και γινόταν μια αξιόλογη προσπάθεια. Φτάνοντας στο σήμερα φυσικά που η μουσική έχει βγει πλέον από την σχολική ύλη.
Και κάπως έτσι γίνεται η μουσική κρυφό σχολειό.
Γενικά, υπήρχε ανέκαθεν απαξίωση στο μάθημα των καλλιτεχνικών…
Πάντα η τέχνη, συνειδητά και ασυνείδητα, δεχόταν πόλεμο. Δεν είναι εύκολη υπόθεση. Δεν καταλαβαίνω γιατί να αφαιρέσεις κάτι τόσο σημαντικό από την εκπαίδευση. Αν και κακά τα ψέματα, το “απαγορευμένο” πάντα ελκύει, οπότε όποιος θέλει θα μάθει, έστω κι από αντίδραση.
Σχετικά με τις απαγορεύσεις και τους περιορισμούς, πως σου φαίνεται η κατάσταση με τα μέτρα για τον κορωνοϊό;
Αυτό που βλέπω εγώ, είναι σαν να προσπαθούν να μας αποξενώσουν. Να κλειστούμε στους εαυτούς μας, στα σπίτια μας. Μας τραβούν μακριά από την ψυχαγωγία ενώ μπορούν να υπάρξουν οι σωστές συνθήκες και να μην χρειάζεται να κλείνουν τα μαγαζιά νωρίτερα ή και τελείως. Κάπως έτσι θα αγριέψουν τα πράγματα κάποια στιγμή.
Πλέον το πρόβλημα όμως, όπως μπορούμε να διακρίνουμε κι εμείς, είναι ότι δεν μπορείς να βιοποριστείς και να βασιστείς στην τέχνη σου. Αυτό είναι το μεγαλύτερο θέμα, που γίνεται από εργασία hobby.
Γενικά αν έχεις στόχους, όνειρα και σκοπεύεις να κάνεις οικογένεια δεν μπορείς πλέον να “σταθείς” μόνο από την μουσική. Χωρίς υπερβολή, θεωρώ ότι δεν υπάρχουν πάνω από 10 άτομα που το κάνουν, με εξαίρεση φυσικά τους μουσικούς που βρίσκονται στην Αθήνα, έχουν δικτυωθεί ή δουλεύουν με ονόματα.
Ήταν όμως που ήταν δύσκολα τα πράγματα, έχουν περιοριστεί κατά πολύ οι εμφανίσεις των μουσικών. Σε σημείο που να μην θεωρείται πλέον αντικείμενο εργασίας το να είσαι μουσικός. Ο μουσικός δεν είναι μόνο οργανοπαίκτης, είναι συνθέτης, είναι δημιουργός, είναι δάσκαλος, μπορεί να είναι πολλά περισσότερα. Δεν υπάρχει όμως πρόσφορο έδαφος.
Πάνω σε ποιό κομμάτι αναφέρεσαι;
Η μουσική είναι μια πανανθρώπινη γλώσσα, μπορεί να μιλήσει στις καρδιές όλων.
Είναι δύσκολο όμως να μπορέσεις να κάνεις συνεργασίες, ειδικά τώρα που έχει καταρρεύσει η δισκογραφία και ο καθένας πια μπορεί να παρουσιάσει τα έργα του οπουδήποτε.
Ο ρόλος του καλλιτέχνη είναι να επικοινωνήσει αυτά που νιώθει στον κόσμο. Επομένως στοχεύω στο να έχω κάποιες ζωντανές εμφανίσεις, παρά στο να κυκλοφορήσω κάποιες συνθέσεις μου. Γιατί την μουσική, αν την αγαπάς και την ακολουθείς πιστά, με όρεξη, πειθαρχία και σεβασμό, μπορείς παντού να την επικοινωνήσεις, κάθε ώρα και στιγμή.
Έχουμε μπερδευτεί λίγο σαν κοινωνία. Είναι άλλο η ψυχαγωγία κι άλλο η διασκέδαση. Δεν γίνεται πάντα η μουσική να συνοδεύεται με φασαρία, χορούς και φανφάρες. Ο μουσικός κάνει κατάθεση ψυχής, γι’αυτό πρέπει να είναι παντού χωμένος, να υπάρχει ανησυχία, αλληλεπίδραση με το κοινό και ολοκληρωμένη άποψη.
Η μουσική, λοιπόν, πρέπει να παίζεται παντού. Είμαι εντελώς αντίθετος με τον περιορισμό της τέχνης σε συγκεκριμένους χώρους.
Εγώ έχω παίξει από σκηνές μέχρι και σε παγκάκια. Αυτό που βλέπουν έναν μουσικό στο δρόμο και τον θεωρούν παρακατιανό είναι αδιανόητο.
Συμφωνούμε απόλυτα σε αυτό! Όμως δεν υποστηρίζουν δημοσίως αυτή τη θέση πολλοί…
Σαν μουσικός πρέπει να είσαι γνήσιος, όχι να το παίρνεις τόσο σοβαρά επειδή έχεις ένα ταλέντο παραπάνω. Πρέπει να γίνεσαι ένα με τον κόσμο μέσα από την μουσική κι όχι να τον καπελώνεις. Αυτό είναι και το μυστικό της επιτυχίας, να βάζεις όρια.
Έχουμε δει αρκετούς μεγάλους καλλιτέχνες που κρατούν χαμηλό προφίλ και είναι ιδιαιτέρως αγαπητοί, σε αντίθεση με όσους έχουν έπαρση.
Μα δεν έχουν να αποδείξουν κάτι. Είναι αυτοί που είναι και εκφράζονται με ειλικρίνεια και ταπεινότητα. Δεν μπορείς να κοστολογήσεις την αξία του έργου τους παρά μόνο να τους προσφέρεις μια αμοιβή προς βιοπορισμό στα όρια της αξιοπρέπειας. Όταν το βλέπεις σαν επάγγελμα χάνεις την ουσία του πράγματος, χάνεις το συναίσθημα.
Όσο κι αν είναι δύσκολες οι καταστάσεις, το πιο σημαντικό, δυνατό και ωραίο συναίσθημα για έναν μουσικό είναι όταν τον αναζητά το κοινό παρά η πλούσια δισκογραφία του. Η τέχνη είναι επικοινωνία και ενέργεια. Κατά την επαφή του κοινό με την τέχνη μεταφέρονται συναισθήματα όπως στα συγκοινωνούντα δοχεία. Δίνεις και παίρνεις. Γι’αυτό και πρέπει ο μουσικός να υπηρετεί την τέχνη και όχι να τον εξυπηρετεί εκείνη.
Συμφωνούμε κι εμείς στο ότι οι εμπειρίες δεν μπορούν να κοστολογηθούν. Ωστόσο, σε γενικότερο πλαίσιο, οι μουσικοί όπως και οι στιχουργοί δεν ήταν στο προσκήνιο και συνήθως οι ερμηνευτές έπαιρναν όλα τα εύσημα.
Πλέον δεν ισχύει αυτό. Ο κόσμος αναζητά, μαθαίνει, γνωρίζει πια τους συνθέτες και τους στιχουργούς και τους ξεχωρίζει.
Πάντα φαινόταν έτσι γιατί έτσι στήνονται στις σκηνές, μπροστά η φωνή και πίσω τα όργανα. Την ανατροπή την έκανε ο Άκης Πάνου, όταν έκανε το αντίστροφο. Γιατί κακά τα ψέματα η καλή φωνή είναι χάρισμα, είναι φυσικό ταλέντο που χρειάζεται να το διαχειριστείς. Ο μουσικός όμως μια ζωή μαθαίνει, εκπαιδεύεται και εξελίσσεται.
Η μουσική όμως πρέπει να ενώνει κι όχι να διαχωρίζει. Όλα τα είδη και όλοι οι συντελεστές έχουν τον ρόλο τους και τον σκοπό τους, αρκεί να γίνονται όμορφες και σωστές εκτελέσεις.
Μιας που ασχολείσαι και με την διδασκαλία, σήμερα που μιλάμε, οι νέοι δείχνουν ενδιαφέρον για την εκμάθηση κάποιου παραδοσιακού οργάνου;
Υπάρχουν παιδιά που θέλουν πραγματικά να μάθουν, αλλά υπάρχουν και γονείς που πιέζουν τα παιδιά τους να κάνουν αυτά που ήθελαν εκείνοι, πράγμα που με βρίσκει αντίθετο.
Το παν είναι να καταλάβουν, όσοι ασχολούνται ή θα ασχοληθούν με την μουσική, τι σημαίνει “κάνω μουσική”, να πάρουν στα σοβαρά την δραστηριότητά τους. Αν γίνει αυτό, τότε θα συνεχίσει να υπάρχει καλή μουσική. Ωστόσο, η αγάπη των παιδιών που έχω συναντήσει και η προσπάθεια που κάνουν για να μάθουν ένα όργανο είναι το πιο ελπιδοφόρο πράγμα.
Αυτό που διαπιστώνω είναι ότι γενικά έχουμε ανθρώπους με όρεξη, ταλέντο, ενέργεια και διάθεση να κάνουν πράγματα, αλλά δεν υπάρχουν χώροι. Τουλάχιστον όχι όπως παλιά.
Σκέφτομαι όμως αισιόδοξα, πιστεύω ότι θα πρωταγωνιστήσει ξανά το μπουζούκι στην ζωή μας. Ο ίδιος ο κόσμος θα το αναζητήσει και θα το επαναφέρει στο προσκήνιο.
Αυτό το διάστημα, ως έχουν τα πράγματα, με τι ασχολείσαι;
Αυτή την περίοδο ασχολούμαι με την σύνθεση και ετοιμάζονται πολύ όμορφα πράγματα. Συζητώ συνεργασίες με τον Ανδρεάτο, τον Μπάση και τον Νταλάρα. Μακάρι να πάνε όλα καλά και να φτάσουμε στην τελική ευθεία.
Είναι η πρώτη φορά που ασχολείσαι με την σύνθεση;
Όχι, έχω κάνει αρκετά πράγματα, αλλά δεν τα έχω δημοσιοποιήσει όλα. Γεννάω συνέχεια ιδέες και προσπαθώ να βελτιώνω συνεχώς το αποτέλεσμα. Αυτό που με ενδιαφέρει είναι να μην δίνω πολλή πληροφορία χωρίς ουσία. Προτιμώ να βγάλω ένα τραγούδι και καλό, παρά 5 και μέτρια.
Παίζουν ρόλο και οι συνεργάτες όμως. Κάποια στιγμή είχα συνεργαστεί με το στούντιο του Ζαγόρη, ο επαγγελματισμός του οποίου με βοήθησε να κάνω κάποια πράγματα όπως τα σκεφτόμουν. Γίναμε φίλοι, συνεργάτες και είχαμε σύμπνοια.
Μετά, όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα με τον Γιώργο, δεν συνέχισα την προσπάθεια κάπου αλλού, το άφησα για λίγο. Κι αυτό γιατί, γενικά, κυνηγάω την τελειότητα. Δεν θέλω να βγάλω κάτι έξω και να μην είναι τόσο καλό όσο θα έπρεπε να είναι. Θέλω να είναι επίκαιρο και δυνατό το αποτέλεσμα.
Εξήγησέ μας, τι θεωρείς επίκαιρο στην μουσική;
Επίκαιρο είναι κάτι που συμβαδίζει με την εποχή, τις καταστάσεις και την εξέλιξη. Δεν μπορείς να πατάς στην μουσική των παλιών για να φτιάξεις κάτι επίκαιρο. Μπορείς να πάρεις τα πατήματα, αλλά οφείλεις να φτιάξεις κάτι καινούριο, ίσως με κάποιο “πάντρεμα”. Πάντα όμως με σεβασμό στα όρια.
Δηλαδή το παλιό λαϊκό είχε συγκεκριμένα όργανα. Μπορείς με μερικές προσθήκες να φτιάξεις κάτι νέο και όμορφο. Να βγει κάτι που έχει να εκφράσει κάτι.
Πολλές φορές ετοιμάζω κάτι καθαρά ορχηστρικό και μου λένε ότι άνετα μπορεί να γίνει ολοκληρωμένο τραγούδι. Εκεί μετά είναι ο στίχος που πρέπει να ταιριάξει και να συμπληρώσει το σύνολο.
Ε αυτό είναι μια άλλη ιστορία, θέλει αρκετή δουλειά και ψάξιμο. Δεν χρειάζεται να έχεις πολύπλοκους στίχους και υπερβολές. Χρειάζεται να έχεις την δυνατότητα να ανοίξεις απλά την ψυχή σου και να εκφράσεις όσα νιώθεις.
Στην σύνθεση υπάρχει παρθενογένεση;
Όχι βέβαια. Έχεις ερεθίσματα, ακούσματα, επιρροές. Εξάλλου όταν δημοσιοποιείς και εκθέτεις το έργο σου, ανήκει πλέον σε όλους. Αν είναι να κάνεις κάτι και να μην θες να το “πάρει” κάποιος άλλος και να το κάνει δικό του, καλύτερα κράτα το για σένα, να το ακούς στο σπίτι σου μόνος σου.
Δεν γίνεται να συνθέσεις κάτι από το μηδέν. Μπορείς όμως να φτιάξεις κάτι τελείως δικό σου, βάζοντας την δική σου έμπνευση, το συναίσθημα, τις προσθαφαιρέσεις, την φαντασία σου…
Βλέπεις ότι υπάρχουν διασκευές και επανεκτελέσεις τραγουδιών που βγάζουν κάτι τελείως διαφορετικό, έχουν κάτι νέο να σου πουν ακόμα κι έτσι.
Υπάρχουν καλλιτέχνες που ασχολούνται αποκλειστικά με επανεκτελέσεις και διασκευές. Πιστεύεις ότι αυτό βοηθάει στην διάδοση ενός τραγουδιού στις επόμενες γενιές;
Είναι θετική η επίδραση των διασκευών, αρκεί να γίνονται με ωραίο τρόπο. Η προσέγγιση πρέπει να γίνεται με βάση κάποια κριτήρια για να θυμίζει και την πρώτη ταυτότητα του έργου. Να μην χάνεται τελείως το νόημα του πρώτου δημιουργού.
Το θέμα είναι ότι μετά από πολλές επανεκτελέσεις κάπου στην πληροφορία χάνονται οι ρίζες του έργου σε βάθος χρόνου. Δηλαδή, μοιραία κάποιος που δεν έχει ζήσει ακούγοντας Τσιτσάνη, ακούγοντας την επανεκτέλεση θεωρεί ότι αυτή είναι μια πρωτότυπη κυκλοφορία.
Εγώ είμαι υπέρ του να βάζει ο καθένας το λιθαράκι του και να κάνει κάτι όμορφο, μια νέα εκδοχή, αρκεί να γίνεται με έντεχνο τρόπο, να προάγει την τέχνη και το συναίσθημα.
Έχεις κάποια σχέδια που θα ήθελες να πραγματοποιήσεις άμεσα;
Εγώ έχω σκεφτεί να κάνω μια συναυλία-διαδρομή στο ελληνικό τραγούδι από το 1940 μέχρι σήμερα, με τραγούδια από τον Τούντα και τον Περιστέρη μέχρι και την Μποφίλιου. Έχω ήδη ξεκινήσει συζητήσεις για να συμμετέχουν πολλοί καλλιτέχνες της πόλης. Ένα τέτοιο πρόγραμμα, με τον σκοπό που έχει, δεν μπορεί να φιλοξενηθεί παντού. Δεν γίνεται να το συνδυάσεις με αλκοόλ και χορούς. Είναι καθαρά πολιτιστικό γεγονός.
Επομένως, αυτό το διάστημα συζητώ για το που θα μπορούσε να υποστηριχθεί μια τέτοια εκδήλωση στην πόλη μας. Έχω κάποια σημεία υπ’όψιν μου αλλά δεν έχει κλείσει κάτι ακόμα.
Με την κατάσταση ως έχει, πως πιστεύεις ότι μπορεί να υλοποιηθεί το εγχείρημα; Θα δρομολογηθεί για το 2021;
Ναι, αν πάνε όλα καλά, λογικά το καλοκαίρι του 2021. Είναι περίεργη η κατάσταση και δεν μπορούμε να μιλάμε με βεβαιότητα.
Η καραντίνα μας έκανε πιο ξεκάθαρο ότι πρέπει να προσέχουμε τις επιλογές μας. Θεωρώ ότι ο κόσμος μετά από όσα έχουν συμβεί συνειδητοποίησε πως έχει ανάγκη πια από γνήσια πράγματα. Αρχίσαμε να βλέπουμε όλοι ότι μερικές φορές τα απλά πράγματα έχουν μεγαλύτερη αξία.
Το ίδιο ισχύει και στην τέχνη. Πολλές φορές οι εντυπωσιασμοί χαλάνε το αποτέλεσμα και τον σκοπό. Χάνεται το μήνυμα, αλλοιώνεται ή μπορεί και να μην μεταφέρεται το συναίσθημα.
Εκτός από αυτό που ετοιμάζεις ήδη έχεις κάτι άλλο στα σκαριά;
Έχω στο μυαλό μου να κάνω κάποιες εμφανίσεις στις οποίες θα προσπαθήσω να μπλέξω ροκ, έντεχνη και τζαζ, με το μπουζούκι. Δεν ξέρω τι αντίκρυσμα θα έχει, γιατί πρώτη φορά θα γίνει.
Θέλω να κάνω και κάποια αφιερώματα σε διάφορους συνθέτες, όπως Ξαρχάκο, Λοίζο, Καλδάρα και πολλούς ακόμα. Επίσης, σκέφτομαι να κάνω αφιερώματα με τραγούδια ξεχασμένα ή που έστω δεν ακούγονται πολύ πια.
Στο πλάνο για αργότερα υπάρχουν κάποιες εμφανίσεις στις Μπαχάμες, για να παίξω μπουζούκι σε κάποιο εστιατόριο. Ήταν να γίνει από πέρυσι, αλλά λόγω των καταστάσεων δεν πραγματοποιήθηκε. Και γενικά είναι τα πράγματα έτσι που δεν μπορούμε να σχεδιάζουμε πολλά, αν και είμαι ήδη αισιόδοξος με τόσα που έχω στο μυαλό μου να κάνω. Πιστεύω ότι όλα θα βρουν τον δρόμο τους και θα γίνουν μερικά πολύ ωραία πράγματα, αργά ή γρήγορα.