Η Πηνελόπη Κουρτζή δεν θεωρείται τυχαία μια από τις καλύτερες πένες της χώρας και χαίρομαι ιδιαίτερα που δέχτηκε να απαντήσει στο δικό της 10 στα 10! Ευγενική, άμεση και με μια σπουδαία συγγραφική πορεία, αποτελεί για μένα συγγραφικό πρότυπο, καθώς είναι και άνθρωπος με Α κεφαλαίο και μια εξαιρετική λογοτέχνιδα.
Γεννημένη στην Άρτα και μεγαλωμένη στην Αθήνα σπούδασε Βιοτεχνολογία και εργάστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα στον ιδιωτικό τομέα. Οι δραστηριότητες της σήμερα έχουν να κάνουν με τον επιχειρηματικό χώρο, ενώ παράλληλα ασχολείται με την συγγραφή, που αποτελεί και την μεγάλη της αγάπη. Έχει κάνει αρκετά ταξίδια, μιλάει τέσσερις γλώσσες και ασχολείται σε ερασιτεχνικό επίπεδο με το αργεντίνικο τάνγκο. Είναι έγγαμη κι έχει έναν γιό. Έχει επίσης διακριθεί σε διαγωνισμούς ποίησης, ενώ έχει γράψει και θεατρικά έργα.
“Κουμκουάτ. Εκεί όπου ρίζωσε η αγάπη”
1902. Η Βασιλική γεννιέται στο πατρικό της σπίτι στην Άρτα. Κι εκεί ξεκινάει η αφήγηση του οδοιπορικού της, με φόντο τη μετάβαση από την τουρκική κυριαρχία στην ανεξαρτησία και την άνθηση του τόπου. Η ακμή, ο πόλεμος, η Κατοχή, η Απελευθέρωση, μια ολόκληρη ζωή καθορισμένη από τη μοίρα και τα παιχνίδια της, από τις κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές, αλλά και από τα πρόσωπα που εμφανίζονται στο διάβα του χρόνου· η ωραία Ελένη και ο Χαρίλαος, που άργησε να έρθει, η Παρέσα η Σμυρνιά και η Αργυρώ η κοκέτα, τα αγόρια της και η μικρή της Θεοδώρα με το λάθος όνομα, ο Βασιλάκης, το παραπαίδι, και τόσοι άλλοι που δένουν τη ζωή τους μαζί της.
Και όλα αυτά με τον θρύλο της Αγίας Θεοδώρας να συντροφεύει και να παρηγορεί τη Βασιλική, και τη σκιά του αγαπημένου της δέντρου κουμκουάτ να συνδέεται άρρηκτα με τις μνήμες της και να γίνεται ο πιο κρυφός εξομολογητής της.
Mια τρυφερή, καλογραμμένη ιστορία με πλούσια αναφορά στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και σημαντικές λεπτομέρειες εκεί που πρέπει. Οι ανατροπές είναι τέτοιες που σε κάνει να μην θέλεις να το αφήσεις από τα χέρια σου.
“Δεκατρία Μπαλώματα”
«Μικρή μου, να θυμάσαι πάντα∙ το μπάλωμα όταν γίνεται δεν ξεγίνεται. Κοίτα, όμως, σαν καινούργιο δείχνει. Το μπάλωμα είναι τέχνη».
«Και τι ακριβώς σημαίνει μπάλωμα; Και γιατί να μην αγοράσεις καινούργιο; Αφού έχετε τόσους παράδες», απορούσε η Νόρα.
«Μπάλωμα είναι η επιδιόρθωση ενός πράγματος που χάλασε, αλλά δε θες να το αποχωριστείς ή δε γίνεται να το αποχωριστείς. Το μπάλωμα είναι τέχνη, μικρή μου. Είναι χάρισμα∙ να μπορείς να αλλάζεις κάτι που είναι πια παλιό ή ελαττωματικό και να το φτιάχνεις πάλι ώστε να σου αρέσει».Η Νόρα, βαφτισμένη Ελεονώρα, νόθα κόρη του Μιχαήλου Χιωτέλλη, μαθαίνει την τέχνη του μπαλώματος στο σπίτι του πατέρα της, στη Μυτιλήνη, γύρω στα μέσα του 1800. Η ίδια, όμως, δεν μπαλώνει τα ρούχα της∙ μπαλώνει τα θλιβερά της ζωής της, ξεκινώντας από το όνομά της. Μόνο, όμως, το όνομα, γιατί ως νόθα επίθετο δεν έχει. Το ταλέντο της αυτό τη βοηθάει να επιζήσει από τα δεινά που πλήττουν το νησί και φέρουν τα πάνω κάτω στη ζωή της, να αντιμετωπίσει τους ανθρώπους που την πληγώνουν, με πρώτο τον αδελφό της, να δοθεί στον έρωτα χωρίς να υπολογίσει τους ηθικούς κανόνες και τελικά να αποκτήσει αυτό που πάντα επιθυμούσε: μια ταυτότητα. Κάθε μπάλωμα, όμως, έχει ένα αντίτιμο. Και η Νόρα τα πληρώνει όλα∙ και τα δεκατρία μπαλώματα. Γιατί τόσα χρειάστηκε να κάνει.
Πρωτότυπος τίτλος, ενδιαφέρουσα ιστορία. Η περιγραφή της ζωής των Μυτιληνιών στα μέσα του 1800 ζωντανή με ιδιαίτερα σημαντικές ιστορικές αναφορές. Η κεντρική ηρωίδα, η Νόρα, καταφέρνει να περάσει μηνύματα ζωής.
“Το Πριγκιπότο”
Στα τέλη του 19ου αιώνα, δύο αδελφικές φίλες, η Αμάντα και η Κλημεντίνη, περνούν μαζί τα καλοκαίρια τους στην Κέρκυρα, όπου μοιράζονται τα μυστικά και τα όνειρά τους. Κάποια στιγμή, οι δρόμοι τους θα χωρίσουν. Η μία, θυμωμένη από τον έρωτα, προσπαθεί να ξεχάσει. Η άλλη, πληγωμένη από τον έρωτα, μετατρέπει τον πόνο της σε δημιουργικότητα, προκειμένου να καταφέρει να ανοίξει το δικό της ξενοδοχείο στην Κηφισιά.
Έπειτα από χρόνια, οι δύο γυναίκες θα συναντηθούν στο Πριγκιπότο για να ζήσουν πάλι μια κοινή ζωή, γεμάτη από τα μυστικά του παρελθόντος αλλά κι αυτά που έρχονται να τις ενώσουν ξανά. Μα όταν ο θυμός του έρωτα ζωντανέψει εκ νέου, τότε θα ανοίξει ο ασκός του Αιόλου και για τις δύο. Επειδή αυτό που δεν μπορούν να καταλάβουν μέχρι το τέλος είναι ποια από τις δύο θα πέσει θύμα στα βέλη του…
Ένα μυθιστόρημα που εκτυλίσσεται από το 1878 μέχρι το 1898 στην Κέρκυρα και κατόπιν στην Κηφισιά της μπελ επόκ. Μια γυναίκα που προσπαθεί να επιβιώσει σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία. Και ο έρωτας∙ ο παράνομος, που δεν έχει λόγο άνθησης, αλλά έχει λόγο ύπαρξης.
Ένα βιβλίο ξεχωριστό γεμάτο αγάπη κι έρωτα, μα και στιγμές λύπης. Ανατροπές, ζωντανοί διάλογοι και μια δόση παραμυθιού όπως θα την θέλαμε εμείς οι ενήλικες. Σας το συστήνω από καρδιάς!
“Η ερωμένη των Φάρων”
Έχω μείνει γνωστή στην ιστορία ως η «ερωμένη των φάρων».
Γεννήθηκα σε έναν φάρο και όλη μου τη ζωή δεν έχω κοιμηθεί ποτέ δίχως να με συνοδεύει ο ήχος της θάλασσας. Έχω γίνει βασίλισσα σε κάποιους από αυτούς, δούλα σε άλλους και γοργόνα στους μακρινούς. Έχω κρυφτεί σε αμπάρια, έπιασα τουφέκι και έχω μια αποκρουστική ουλή, η οποία σκίζει το δεξί μου μάγουλο. Γέννησα ένα παιδί, που όμως δεν αγκάλιασα ποτέ. Είδα ναυάγια και κολύμπησα σε μέρη όπου δεν έχει καταφέρει να φτάσει άνθρωπος. Μίσησα και μισήθηκα, πόθησα και με αγάπησαν. Έχω μαγέψει πειρατές και έχω τρέξει γυμνή στα βράχια. Έχω αντικρίσει θησαυρούς αμύθητους, που ούτε καν φαντάζεστε ότι υπάρχουν.
Έχω γυρίσει όλους τους επανδρωμένους φάρους που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα. Και κάποιους που δεν υπάρχουν πια και σώζονται μόνο τα ερείπια τους.
Κάθε φορά που έφτανα σε κάποιον από αυτούς, με περίμεναν με ανυπομονησία, γιατί ενώ η θάλασσα έφερνε συχνά στους φαροφύλακες φόβο, δεινά και δυσκολίες, εγώ τους έφερνα πάντα τον έρωτα.
Ναι. Έχω μείνει γνωστή ως η «ερωμένη των φάρων», αν και στην πραγματικότητα ήμουν απλώς μια σφοδρά και χωρίς ελπίδα ερωτευμένη γυναίκα.
Δεν έχω λόγια! Λατρεύω το εξώφυλλο, τον τίτλο και την υπόθεση! Η ηρωίδα της ιστορίας απλά συγκλονιστική με μεγάλα αποθέματα ψυχής κι ο τρόπος γραφής της Κουρτζή τέτοιος που σε κάνει να νιώθεις μέρος της πλοκής, τόσο ζωντανός είναι!
“Το κορίτσι με το σαλιγκάρι”
«Σε θέλω δικό μου. Δεν αντέχω πια να σε μοιράζομαι. Προτιμώ να μη σε έχω καθόλου αν δεν ανήκεις μόνο σε εμένα».
Ο τόνος ήταν απολογητικός, η φράση απλή και χιλιοειπωμένη. Όμως καμία δεν είχε τολμήσει να του το πει μέχρι εκείνη τη στιγμή. Αλλά του το είπε. Εκείνη. Το κορίτσι με το σαλιγκάρι.Έφτασε στο αεροδρόμιο του Ελληνικού από το Λονδίνο στις 26 Μαρτίου του 1969. Έφτασε κρατώντας στη χούφτα της ένα μικρό, πληγωμένο σαλιγκάρι. Και από εκεί, πάντα με το μικρό σαλιγκάρι προστατευμένο στην κλειστή παλάμη της, πήγε στα Μάταλα. Εκεί όπου της είχαν υποσχεθεί ότι βρισκόταν ο παράδεισος της φύσης. Και των χίπηδων. Στα Μάταλα, τον παράδεισο της ελευθερίας. Και της Τζόνι Μίτσελ. Και του Χάρι. Προπαντός του Χάρι. Έμεινε μέχρι τον Μάιο του 1969, περιμένοντας, μαζί με τα παιδιά των λουλουδιών από όλο τον κόσμο, το καλοκαίρι της αγάπης. Μα αυτό δεν ήρθε ποτέ… Γιατί εκείνο τον Μάιο έγινε ό,τι έγινε.
Ένα μυθιστόρημα για ένα κορίτσι, που πίστευε πως η μεγαλύτερη ελευθερία της καρδιάς είναι να μπορεί να ανήκει, και για ένα αγόρι, που δεν μπορούσε να ερωτευτεί. Στην πιο ξέγνοιαστη παραλία του κόσμου, τα φημισμένα Μάταλα. Κάτω από τον μοναδικό ήλιο της Κρήτης, με τον αέρα της Αφρικής να φυσάει στο Λιβυκό Πέλαγος, διώχνοντας μακριά τις ιστορίες της τότε καθωσπρέπει κοινωνίας.
TO ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΜΕ ΑΓΩΝΙΑ!
Η αγαπητή συγγραφέας Πηνελόπη Κουρτζή βρήκε τον χρόνο για το δικό της 10 στα 10 και την ευχαριστούμε πολύ.
________________________________________
10 ΣΤΑ 10 ΜΕ ΤΗΝ ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΚΟΥΡΤΖΗ
1.Βρίσκεστε στο ίδιο πλοίο με μια ιστορική προσωπικότητα άλλης εποχής. Ποιά θα θέλατε να είναι αυτή και τι θα την ρωτούσατε;
Την Μαρί Κιουρί. Θα ήθελα να την ρωτήσω αν θα με φιλοξενούσε μία ημέρα στο εργαστήριο της να δω από κοντά όσα γνωρίζουμε από την ιστορία και να δω την ζωή της και τον τρόπο που σκεφτόταν και ζούσε.
2. Έχετε να φάτε πάνω από μια εβδομάδα όταν μπροστά στα έκπληκτα μάτια σας στρώνεται το πιο πλούσιο τραπέζι του κόσμου. Είστε έτοιμη να αρπάξετε το πιρούνι όταν από κάπου ακούγεται μια φωνή: ”Πηνελόπη, τι πας να κάνεις; Έτσι και φας το παραμικρό χάνεις το Νόμπελ Λογοτεχνίας!” Πώς αντιδράτε;
Κοιτάξτε, το πιο πιθανό είναι να μην άφηνα το πιρούνι. Για να έχω ενέργεια να συνεχίσω να γράφω, καταλαβαίνετε…
3. Η έμπνευση έχει γυρίσει ποτέ την πλάτη στην Πηνελόπη;
Πολλές φορές, αλλά πάντα είχε δίκιο όταν συνέβη. Ήταν σε στιγμές που η έμπνευση απλά μου γύριζε τη πλάτη για να μου δώσει χρόνο να εστιάσω σε κάποια πιο πρακτική ανάγκη που αντιμετώπιζα.
4. Ποιά τρία αντικείμενα δεν θα παίρνατε μαζί σας σε ένα ερημικό νησί;
Τα κοσμήματα μου, δυστυχώς τα παπούτσια του tango και τα περισσότερα σκεύη μαγειρικής μου.
5. Ποιά συμβουλή δεν θα δίνατε ποτέ σε έναν νέο συγγραφέα;
Δεν θα έδινα οποιαδήποτε συμβουλή είχε να κάνει με το έργο του ως δημιούργημα. Θα έδινα μόνο πρακτικές συμβουλές, ώστε να τον διευκολύνω σε όποια απορία είχε σε αυτόν τον χώρο.
6. Βρίσκεστε σε γνωστό χώρο όταν σας πλησιάζουν δύο δημοσιογράφοι με σκοπό να σας αποσπάσουν κάποια δήλωση. Λέτε αμέσως ναι όταν διαπιστώνετε ότι σας έχουν μπερδέψει με άλλη συνάδελφο. Πώς αντιδράτε;
Τους δείχνω τον άλλο συνάδελφο, αν είναι εκεί, για να τους διευκολύνω. Και τους εξηγώ πως το έχω πάθει και εγώ ουκ ολίγες φορές με κόσμο που συναντώ και δεν έχω γνωρίσει προσωπικά.
7. Υπάρχει κάποιο είδος λογοτεχνίας που δεν θα αγγίζατε ποτέ;
Όχι. Κατηγορηματικά όχι. Θέλω να περιηγηθώ στα πάντα.
8. Ας αντιστρέψουμε τους όρους: Όλοι είναι για μια μέρα αόρατοι εκτός από σας. Ποιό είναι το πρώτο πράγμα που θα κάνατε;
Να βρω ένα τρόπο να δω που βρίσκονται ο γιός μου, ο άντρας μου και ο αδελφός μου.
9. Ως Πηνελόπη πως κρίνετε την Πηνελόπη του Οδυσσέα;
Ωραία ερώτηση! Την βρίσκω ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα τόσο την ίδια, όσο και τον τρόπο με τον οποίο έχει περιγραφεί μεν, αλλά έχει διατηρήσει και τον μύθο της. Έχει χαρακτηριστικά που θεωρώ διαχρονικά για μία γυναικεία προσωπικότητα και το κυρίαρχο από αυτά είναι πως διατηρούσε πάντα το δικαίωμα της επιλογής δικό της και το χειριζόταν σύμφωνα με τις αξίες της.
10. Ποιά από τις δέκα ερωτήσεις σας δυσκόλεψε περισσότερο; (Οι απαντήσεις όλες και καμία δεν γίνονται αποδεκτές!)
Η ερώτηση για τα τρία αντικείμενα που θα επέλεγα σε ένα έρημο νησί.